Op de kalksteenplateaus in het zuiden van de Ardèche groeit voornamelijk struikgewas, met hier en daar wat dennen en wintereiken. Het is het domein van hagedissen en allerlei insekten, die zich hier goed thuis voelen. In de vele grotten houden ontelbare vleermuizen hun winterslaap. Tijdens de zomermaanden leven zij van vruchten en insekten.

Landschappelijke Indeling

Het in deze website beschreven gebied is landschappelijk in drie regio's in te delen: het terrassen- en rivierenlandschap rond de rivier de Rhöne in de noordelijke Ardèche; het berglandschap in het westen van het departement Ardèche; en de kloofdalen in het zuiden van de Ardèche.  

De Rhône

Aan weerszijden van de Rhône, onder andere in de departementen Rhône, Loire en het noorden van het departement Ardèche, ligt een aantrekkelijk terrassen- en rivierenlandschap. Op de rijk- begroeide oevers groeien fruitbomen en liggen uitgestrekte wijngaarden. Het stroomgebied van de Rhóne trekt al sinds mensenheugenis handelaars en legers aan; Lyon en Vienne, die ten noorden van de Ardèche liggen, kwamen dan ook al vroeg tot ontwikkeling. Diverse omstandigheden droegen bij tot de voorspoed van dit gebied. Ten eerste zorgden de vruchtbare landbouwgronden en het gematigd klimaat voor een voedselsurplus. Tevens profiteerden de steden van de defensieve mogelijkheden van de Rhóne. Aldus groeide het rivierengebied rond de stad Lyon uit tot een van de economisch belangrijkste gebieden in Frankrijk.  

De Ardèche

Het huidige departement Ardèche is vernoemd naar de gelijknamige rivier, die een van de mooiste kloven van Frankrijk heeft uitgeslepen. De inwoners van deze streek spreken liever over de Vivarais, de oude naam van het gebied. In het westen ligt een bergketen van vulkanische oorsprong. Hier vindt u de toppen van de Mont Mézenc en de Gerbier de Jonc, op wiens flanken de rivier de Loire ontspringt. Op veel plaatsen liggen meren, omringd met dennenbossen en woeste gronden.

Het zuidelijk deel van het departement wordt gekenmerkt door een kalksteenplateau dat wordt doorsneden door rivieren. De ondergrond is droog en de plantengroei woest. In de makkelijk oplosbare kalksteengrond ontstonden grotten en spelonken. Van een aantal daarvan werden al ca. 20.000 jaar geleden de wanden beschilderd. 

Kalksteen

In het zuiden van de Ardèche, de zogenoemde Bas- Vivarais, ligt een uitgestrekt kalksteengebied. De onderste lagen kalksteen ontstonden in de Jurazee, die grote delen van het Noordwest-Europa van 200 tot 135 miljoen jaar geleden bedekte. De bovenste lagen kalksteen dateren uit de latere Krijtperiode. De Krijtzee zette van 135 tot 65 miljoen jaar geleden grote delen van Europa onder water. 

Kalksteen is een afzettingsgesteente dat ontstaat op de zeebodem uit in het water levende organismen. Veel van die levende wezens bezitten een omhulsel of skelet van kalk. De mineralen waaruit deze skeletten bestaan, zijn door de organismen opgenomen uit het water. Bij het afsterven van de koralen, kalkalgen, schelpdieren enzovoort, vallen de skeletjes op de zeebodem en vormen daar een afzetting van kalkslib. Na verharding (verkitting) van dit slib ontstaat kalksteen, waarin veel diersoorten die in de desbetreffende zee geleefd hebben als fossielen terug zijn te vinden. Dergelijke fossiele overblijfselen, van planten en dieren die miljoenen jaren geleden leefden, zijn overal te vinden: in kalksteengroeven, in ontsluitingen voor wegenbouw, op storthopen, langs beken en wandelpaden. Kalksteen kan vele kleuren hebben. Het neemt vaak de kleur aan van mineralen die gelijktijdig neerslaan.  

Grotten en Druipsteengrotten

Opvallend zijn de talrijke grotten en druipsteengrotten in dit gebied. De meeste grotten in het kalksteen zijn ontstaan door insijpelend of stromend water. Kalkge- steenten zijn gelaagd en vertonen vaak scheuren en breuken. Regen- en rivierwater (dat co2 bevat) sijpelt of stroomt langs de scheuren en breuken in het gesteente naar beneden, waarbij de kalk oplost. De kalk zet zich weer af als het kalkhoudende water in aanraking komt met (stromende) lucht. Op dat moment ontsnapt namelijk veel co2. Met minder co2 kan het water minder kalk bevatten en vindt er afzetting plaats. Ook de temperatuur van het water speelt een rol. Koud water kan veel co2 vasthouden en neemt gemakkelijk kalk op, terwijl in warm water de kalk neerslaat. Het is dan ook geen wonder dat grotten die voor het toerisme toegankelijk zijn gemaakt, hieronder te lijden hebben. De aanwezigheid van veel bezoekers en van kunstlicht zorgt namelijk ervoor dat de temperatuur in de grotten stijgt, met als gevolg een hoger co2-gehalte in de grotten en een lichte aantasting van de kalkformaties. Niet iedere grot is even gevoelig voor dit verschijnsel, maar toch beperkt men in de meeste grotten het aantal bezoekers per dag. Het eerste wat bij het betreden van de druipsteengrotten opvalt, zijn de fraaie pegels van kalksteen, die vanaf het plafond naar beneden hangen, en de kalk-steenkolommen, die uit de vloer verrijzen. 

De pegels worden stalactieten genoemd en de kolommen stalagmieten. Zij zijn ontstaan door het regelmatig druppelen van het kalkhoudende water uit de bovenkant van de grot; elke keer als er een druppel valt, wordt er boven in de grot een beetje kalk afgezet. Op de plek waar het water valt, komt ook kalk terecht. Met elke druppel wordt de afzetting iets groter en zo ontstaan na duizenden tot miljoenen jaren uit deze kalkafzettingen stalactieten en stalagmieten. Een gemiddelde stalactiet of stalagmiet groeit ca. 0,2 millimeter per jaar. Veel grotten speelden een belangrijke rol in het leven van onze vroege voorouders.