Een van de beste opties voor het bezoeken van het eiland is om in Copacabana een retourbootticket te kopen naar Challapampa in het noorden van het eiland, een klein havenplaatsje aan de baai met een mooi zandstrand. Hier betaal je entree (10 Bs.) voor het lokale archeologische museum en de nabijgelegen archeologische zone. In het museum bevinden zich archeologische voorwerpen die in 1992 aangetroffen zijn op de bodem van Lago Titicaca bij Isla del Sol. Deze keramieken voorwerpen dienden als offers aan het meer. Het plaatsje heeft een supermarkt en restaurantjes en hotelletjes zoals Hostal Restaurant Inca Uta, 971515246.

Vanaf Challapampa loopt een weinig gebruikt pad via de schilderachtige westkant van het eiland naar het dorpje Challa, een charmant plaatsje aan het meer met een interessant museum en het simpele Hostal Qhumphuri. Vandaar loopt het pad verder naar Yumani.

Archeologische zone (noordkant van het eiland)

Vanaf Challapampa is het via het strand en een baai, 45 minuten lopen naar het archeologisch gebied, waar je aankomt bij de Roca Sagrada, de 65 meter lange ‘heilige rots’. Voor de Incacultuur was dit een van de heiligste plekken van het Incarijk want volgens de legendes verrezen de eerste twee Inca’s, Manco Capac en Mama Occlo, uit deze rots en stichtten vervolgens Cusco in Peru. Daarnaast was het geloof, dat tijdens een universele zondvloed de aarde in het donker gehuld was en dat de zon zich in deze rots verschool. Daarna verrees de zon weer en vielen de eerste zonnestralen op de rots. De rots was in vroeger tijden, net zoals de zonnetempel Coricancha in Cusco, behangen met gouden en zilveren platen en bovendien bedekt met schitterende weefsels. Op speciale dagen werd de rots bezocht door honderden mensen en werden offers gebracht en rituelen uitgevoerd. In het midden van de heilige rots is een natuurlijk gezicht te onderscheiden, volgens sommigen is dit het hoofd van de god Wiracocha.

Tegenover de Roca Sagrada bevindt zich een stenen tafel die diende als altaar om offers uit te voeren. Vooral witte lama’s werden opgeofferd maar misschien zelfs mensen (de Inca’s offerden alleen mensen op in zeer moeilijke tijden zoals hongersnood en natuurrampen). Daarnaast heeft het altaar de functie van een agrarische kalender want op 21 juni, de kortste dag van het jaar, vallen de eerste zonnestralen op de tafel. Deze dag luidt daarnaast het Aymara Nieuwjaar in en de bewoners van het eiland verzamelen zich hier om onder begeleiding van ceremonies de eerste zonnestralen te ontvangen.

Het wandelpad gaat verder naar de Chinkana (doolhof), vrij grote ruïnes die uit diverse vertrekken bestaan, waar enerzijds waarschijnlijk priesters verbleven maar daarnaast dienden als qollqas (opslagplaatsen). De nissen van de vertrekken hadden een trapezevorm, een typisch kenmerk van Inca-architectuur, waar afgodsbeelden ingezet werden.

Vanaf het begin van het archeologisch gebied loopt er een goed aangelegd Incapad naar Yumani. Men zegt dat de Incaheerser vanaf het Palacio de Pilkokaina in het zuidelijke gedeelte van het eiland, over het pad naar de Chinkana op zijn troon gedragen werd. Het golvende bergpad loopt dwars over het Isla del Sol en biedt zeer mooie uitzichten op de precolumbiaanse terrassen, eucalyptusbossen, het blauwe meer en de witte toppen van de Cordillera Real. De wandeling duurt ongeveer 3 tot 4 uur.

Yumani

Vanaf de archeologische zone komend, moet je een stuk door het dorp afdalen om bij de Tres Fuentes de Agua (drie waterbronnen) aan te komen. De lokale mensen zeggen dat deze waterstromen de drie Incageboden vertegenwoordigen: ‘Ama Sua, Ama Llula, Ama Quella’. (men zal niet stelen, liegen of lui zijn).

Vanaf de bronnen daalt een mooi aangelegde stenen trap, de zogenaamde escalinatas (treden) naar de haven.

In het zuiden van het eiland bevindt zich Palacio de Pilkokaina. Je kunt hiernaartoe lopen in 30 minuten vanuit Yumani maar meestal maken de boten op de terugweg naar Copacabana even een stop. Dit paleis werd gemaakt voor de Inca Yupanqui in typische Incastijl. Het paleis was twee verdiepingen hoog en had vele kamers, maar het gebouw is in de loop van de tijd ingestort.

Isla de la Luna (Isla Coati)

Dit eilandje met een lengte van twee kilometer heeft een zeer belangrijke archeologische zone, Iñac Uyu, en loont zeker de moeite om het te bezichtigen. Dit complex (entree 10 Bs) werd geconstrueerd van 1425 tot 1470 in de regeerperiode van Inca Túpac Yupanqui en bevindt zich in het oosten van het eilandje. In de ruïnes bevond zich de zogenaamde Acclahuasi, de verblijfplaats van de Virgenes del Sol, (Maagden van de Zon). Deze uitgekozen, beeldschone vrouwen die hun hele leven maagd zouden blijven, dienden exclusief de Inca en hielden zich bezig met het weven van textiel. Wat in de muren van de patio opvalt zijn de diverse afbeeldingen van de Chakana, oftewel het Andeskruis. Daarnaast zijn er andere tredenmotieven te ontdekken. In het midden van het complex bevonden zich twee vertrekken die volgens onderzoekers gewijd waren aan de zon en de maan. De zonnetempel bevatte gouden objecten en de maantempel zilveren voorwerpen. De Spanjaarden hebben echter alles leeggeplunderd. Op het eiland zijn totaal geen voorzieningen en ook geen lijndiensten van boten. Je moet in Copacabana of Isla del Sol een privéboot contracteren.

La Chakana, het Andeskruis

Chakana stelt het sterrenstelsel Zuiderkruis voor. Omdat de vier sterren (in vliegervorm) om de zuidpool draaien, konden de bewoners van de Andes zijn veranderende positie gebruiken om belangrijke datums van het landbouwseizoen vast te stellen. Zo werd de komst van het regenseizoen voorspeld en dus het moment om te zaaien. Op 2 mei om middernacht bereikt het Zuiderkruis zijn hoogste positie en dit belangrijke moment wordt uitgebreid gevierd in de Andes want het betekent dat het oogstseizoen is aangebroken. Het Andeskruis (Chakana) vindt zijn oorsprong in het Zuiderkruis en betekent voor het Andesvolk veiligheid, zegeningen en vruchtbaarheid. Tot vandaag de dag plaatsen de mensen het kruis, samen met landbouwgewassen op het dak van hun huis, gericht naar de bergtoppen waar de Apus (berggeesten of goden) leven, om zijn magische krachten te vergroten. Daarnaast representeert de Chakana de Andes kosmosvisie die uit drie werelden bestaat, die vertegenwoordigd worden door drie treden; Ukupacha (onderwereld), Caypacha (de aarde) en Hananpacha (de hemel). Het gat in het midden van de Chakana is leeg en representeert God. De oudste Chakana is aangetroffen in de ruïnes van Tiwanaku en Isla del Sol, maar afbeeldingen van de Chakana liggen verspreid over de hele Andes zoals in de ruïnes van Chavín de Huantar in Noord-Peru en Machu Picchu en andere ruïnes in de omgeving van Cusco, Peru.