Mozonte ligt vijf kilometer van Ocotal. De noordkant van de gemeente grenst aan de bergketen Dipilto waar Nicaragua’s hoogste berg Cerro Mogotón, Volcán Grande en de Cerro Piedra liggen. In de buurt stromen de Río Mozonte en de Río Coco. De naam Mozonte komt uit een oude inheemse taal, en was ooit Mosuntepec ofwel Pueblo entre rios y colinas, dorp tussen rivieren en heuvels. De meeste inwoners zouden afstammen van hen die de eerste inheemse nederzetting stichtten.

Het plaatsje is beroemd om z’n keramiek waarvan men al in oude tijden gebruiksvoorwerpen vervaardigde. Op tien minuten lopen van het centrum ligt het centrale punt waar men het aardewerk, gemaakt in het dorp, verkoopt. Ook kun je hier zien hoe het productieproces verloopt, vanaf de draaischijf tot gebakken en wel in de schappen.

De in koloniale stijl opgetrokken templo parroquial San Pedro uit het begin van de achttiende eeuw herbergt veel antiquiteiten. Opvallend is de dynamiek achter het altaar; een Christusfiguur aan het kruis, met uitnodigend gespreide armen, daaronder een Mariabeeld en een uitstalling van kaarsjes en planten. Aan de muren hangen kleurrijke prenten van de kruisgang. Voor de kerk staat een beeld van pater Nicolas Antonio Madrigall García. Deze dorpsweldoener stierf in 1977 en wordt nog steeds geëerd. Men is bezig een museum over zijn leven op te zetten tegenover de kerk. De afwijkende klokkentoren stamt uit 1956.

Voor een mooi uitzicht op Mozonte en de omringende heuvels kun je de 128 treden tellende trap naar kapel Hermita de Guadeloupe beklimmen. De kapel zelf is helaas zwaar verwaarloosd. Voorbij de drie kruizen even verderop loopt een pad naar beneden waarlangs cactussen staan en zich dorpstafereeltjes afspelen.

Met een gemeenschappelijke taxi ben je voor C5 binnen vijftien minuten in het centrum van Mozonte. Deze ‘deeltaxi’s’ rijden vanaf de noordwesthoek van het plein drie blokken west en twee noord. Vanaf het busstation kun je ook de bus naar Jalapa nemen.

Dipilto

Dipilto, ligt op 882 m boven zeeniveau en is een plaatsje met 4600 inwoners. In 1998 is het zwaar getroffen door orkaan Mitch. Het dorp is opgesplitst door de weg naar Las Manos en ligt fraai tussen de beboste heuvels. Schapen en geiten staan er gebroederlijk te grazen aan het water en de sfeer is loom. Dipilto is omgeven door dennenbossen, koffieplantages en bergen, gelegen op de rand van de bergketen met dezelfde naam. Hiervan is Cerro Mogotón met zijn 2438 m het hoogste punt van het land. Er lopen vele paden in de omgeving van het dorp maar vraag aan de inwoners hoe het gesteld staat met de veiligheid op de Mogotón; tijdens de burgeroorlog zijn er landmijnen gelegd.

Het centrale punt van het dorp is een nieuw en eenvoudig kerkje met een golfplaten dak. In het casa pastoral San Augustin krijgen kinderen uit de omgeving les. Langs de weg op een grote rots ligt het nationale heiligdom capilla Virgen de la Piedra. Deze kapel, gewijd aan de patroonheilige, ligt vlakbij de rivier die een wonderbaarlijk heilzame werking zou hebben. De naamdag van Virgen de la Piedra valt op 4 augustus. Een bijzonder artesanía dat hier wordt vervaardigd, is de mand van dennennaalden. Daarnaast is men bedreven in de productie van meubels en ander ambachtswerk van naaldboomhout. In november viert men het jaarlijkse plátanofestival. Je kunt dan getuige zijn van traditionele dansen, sportwedstrijden en daarnaast lekker eten en drinken. Informeer voor de exacte data bij Intur in Ocotal. Ook kunnen zij je meer vertellen over een bezoek aan de Cuevas del Portillo de la Botija en el Aserrio viejo, in de buurt gelegen grotten.

Aan de andere kant van de weg ligt hotel y restaurante El Novillo, een mooie plek om te eten en te overnachten alvorens je aan een wandeling begint. Het hotel heeft een zwembad en drie kamers met badkamer en warm water ter beschikking; C150 per persoon per nacht.

De bus naar Jalapa passeert Dipilto na 17 km en 25 minuten (C8).

Ciudad Antigua

Op 28 km afstand van Ocotal ligt Ciudad Antigua. Deze oude stad werd in de achttiende eeuw verlaten vanwege herhaaldelijke overvallen door piraten en inheemse bevolkingsgroepen.?Een hoofdattractie is de kerk Santuario del Señor de los Milagros, waarvan de fundamenten door de Spanjaarden zijn gelegd in 1636. De bouw vond plaats in de loop van die eeuw met vooral mooi afgewerkte details van deuren en ramen. De torens zijn in de twintigste eeuw gerestaureerd maar dit heeft niets veranderd aan de oorspronkelijke structuur. De doopvont stamt uit 1685.

Naast de kerk ligt het museum Segoviano met vele oudheden zoals de eerste klok van de kerk gebroken door piraten en fragmenten van een stenen doopvont. Verder zijn er fossielen, maalstenen, antieke priesterlijke kledij met goud geborduurd en oude documenten van meer dan 300 jaar oud. Ook de ruïnes van de koloniale stad kun je zien.

De festiviteiten rond het feest van patroonheilige Señor de los Milagros, de Heer van de Wonderen, vallen in de eerste week van januari.

Bussen gaan vanaf het station in Ocotal om 5.00 en om 12.00 uur. Een andere mogelijkheid om hier te komen is een gemeenschappelijke taxi vanaf de noordwesthoek van het plein. Eén blok west en drie blokken noordwaarts.

Jalapa

Jalapa ligt in het noorden van het departement en in het centrum van de gelijknamige vallei. Het stadje was ooit een inheemse nederzetting. Jalapa is een woord uit het Chorotega en betekent zoveel als lugar del arenal, plaats van de zandvlakte, of lugar del agua arenosa, zanderige plaats. Er zijn ruïnes uit de koloniale tijd te bezichtigen en twee thermale bronnen, Aguas Calientes, te bezoeken. In augustus/september viert men het maïsfestival en wordt de maïskoningin gekozen.

Macuelizo

Macuelizo ligt 42km van Ocotal en is gesticht in 1815. Ongeveer vijf kilometer buiten de bebouwde kom liggen, verlaten en bijna vergeten, thermale bronnen. Ze zijn rijk aan sulfur en daarom goed tegen menige huidkwaal. Het warme water uit de bronnen vormt een rivier van meer dan 2 km.

Quilalí

In het moeilijk toegankelijke en bergachtige zuiden van het departement ligt op 430 m hoogte Quilalí. De naam is Chorotega en verwijst naar een oliehoudende plant die boeren traditioneel gebruikten om kleding te wassen. In de buurt van het stadje werd in 1543 het eerste Nueva Segovia gevestigd. In 1611 werd het verlaten vanwege aanvallende Caribische stammen en het ongezonde klimaat. Men neemt aan dat de emigranten de eerste inwoners van Quilali waren. En van 1927 tot 1933 was het strijdtoneel in de oorlog van de rebellen tegen de VS. De omgeving is vruchtbaar en er is een aantal lucratieve mijnen. De nabij stromende Río Jicaro is een bron voor hydraulische elektriciteit en irrigatie. Rond 19 maart, het patroonsfeest voor San José, worden allerlei festiviteiten georganiseerd.