Ze leven van de landbouw en de veeteelt en geloven dat ze de eerste bewoners waren van het Tanzaniaanse vasteland. Wetenschappers hebben aan de hand van opgravingen en rotstekeningen vastgesteld dat deze volkeren al meer dan 4000 jaar het land bewonen, misschien zelfs meer dan 5000 jaar. Er zijn veel vondsten gedaan die het leven en werken van hun voorvaderen belichten: ze woonden in tenten en gebruikten stenen werktuigen en wapens. Veel rotstekeningen zijn te bewonderen nabij Kondoa en Kolo, tussen Arusha en Dodoma.

Het is volstrekt onduidelijk waarom zo’n kleine minderheid van een groot volk in Tanzania is gebleven. Een direct aan hen verwant volk is het San volk, dat in zuidelijk Afrika een belangrijk gedeelte van de bevolking vormt. De Nederlanders gaven dit volk de naam Hottentot. Ook het Hi volk is nauw aan de Hadzapi (en Sandawe) verwant. Door vermenging hebben zowel enkele Hadzapi- als Sandaweclans de leefgewoonten van de Hi aangenomen.

De drie volkeren spreken Khoisan, ‘kliktaal’, waarvan de oorsprong waarschijnlijk teruggaat tot de tijd waarin hun voorouders nog in Ethiopië leefden.

Zie verder bij Hi.