San Carlos is inmiddels de hoofdstad van het departement Río San Juan en uitvalsbasis voor tochten door een prachtige omgeving. Er zijn natuurreservaten en oude, koloniale overblijfselen. Dicht, tropisch woud flankeert de Río San Juan en het vogelleven is uitbundig. ‘De zoete zee’ ofwel Lago Cocibolca strekt zich ver uit en op een afstand doemt het Archipiélago de Solentiname op.

De Spanjaarden lieten vanaf 1671 forten bouwen bij de Río San Juan. Engelse en Nederlandse piraten probeerden voortdurend Lago Cocibolca en dus het rijke Granada te bereiken via de rivier. Ook Miskitos en Zambos, opgejut door de Engelsen, waagden regelmatig een poging. In 1724 waren er twaalf forten en in 1793 werden ze versterkt. Het fort San Carlos was ook een gevangenis voor mensen die zich verzetten tegen de Spaanse Kroon. De restanten kun je zien aan de westoever van het meer.

Vanwege de slechte communicatie riep men de onafhankelijkheid van Spanje hier pas op 17 oktober 1821 uit in plaats van 15 september van dat jaar.

Departement Río San Juan heeft zes gemeenten: San Carlos, San Juan del Norte, El Almendro, San Miguelito, Morrito en El Castillo. Ook de Solentiname-archipel valt hieronder. Het is het meest zuidelijke departement en de enige, naast de autonome regio’s, met een kust aan de Caribische Zee. Het inwonertal is tussen 1971 en 1995 door migratie gegroeid van 20.000 tot 70.000. In 2000 had San Carlos 30.000 inwoners waarvan er ongeveer 8000 in de bebouwde kom leefden.

Een groot deel van het departement valt onder het Sistema Nacional de Areas protegidas. Reserva Biológica Indio-maíz beslaat 3200 km2. Ook het nationaal monument Archipiélago de Solentiname behoort hiertoe, evenals Monumento Histórico Fortaleza La Inmaculada Concepción, het fort bij El Castillo. Daarnaast zijn er nog wildpark Refugio de Vida Silvestre Los Guatuzos en Refugio de Vida Silvestre Río San Juan.

Het is hier niet altijd duidelijk welke tijd de bewoners aanhouden. Er is weerstand tegen de pas ingevoerde zomertijd en men richt zich sterk op Costa Rica, ook wat betreft de klok.

Oriëntatie

De situatie is hier anders dan in de steden aan de westzijde van het land. De kerk ligt niet aan de oostkant van het hoofdplein. Een handig oriëntatiepunt is het Spaanse fort dat aan de noordzijde van het hoofdplein ligt.

In het Fortaleza de San Carlos zijn naast Centro Cultural ‘José Coronel Urtecho’, met een informatieve tentoonstelling over de regio en Nicaragua, ook het Alcaldía en de bibliotheek van San Carlos gevestigd. Je kunt er wat drinken of eten op een terrasje met uitzicht over Lago Cocibolca en Río San Juan. Openingstijden van 7.00 tot 19.00 uur. De bibliotheek en het alcaldía zijn geopend van 8.00 tot 12.00 en van 14.00 tot 17.00 uur.