U komt nu in Farafenni, een van de belangrijkste plaatsen op de noordelijke oever van de rivier Gambia, met bijna 30.000 inwoners. De markt van Farafenni is van regionaal belang. De plaats ligt op de kruising van twee wegen, de oost-westverbinding die u bereist en de noord-zuidverbinding, de Senegambia Highway, die u op de zuidelijke oever in Soma kruiste. Sinds 1999 beschikt Farafenni over een ziekenhuis, ooit opgezet als militair hospitaal. Het biedt paats aan 250 patiënten, maar ondersteunt ruim 300.000 Gambianen wanneer ze behoefte hebben aan medische hulp. Per jaar ontvangt men ongeveer 35.000 patiënten en ook hier werkt met artsen uit o.a. Cuba.

Vanuit Farafenni kunt u, gebruik makend van de Senegambia ferry, naar Soma op de zuidelijke oever. De veerboot kan druk zijn. Laat het nooit aankomen op de laatste mogelijkheid (rond zonsondergang). Kaartjes voor het veer koopt u, op beide oevers, op ongeveer een kilometer voor de aanlegplaats. Dit staat goed aangegeven, maar u heeft al uw aandacht nodig voor de weg.

Op de kade bij de aanlegplaats kunt u van alles kopen, het is een soort permanente markt, maar er lopen ook veel kooplui die u iets te koop zullen aanbieden. Trek voor de overtocht, waar de pont ongeveer een kwartier voor nodig heeft, tenminste twee uur uit als u iets op de andere oever wilt plannen.

Het belang van de Senegambia Highway is ook voor Farafenni groot, de kwaliteit ervan is slechter dan de gemiddelde onverharde weg in dit gebied. Farafenni is van grote economische betekenis, juist vanwege de aanwezigheid van die weg.

Het straatbeeld in Farafenni wordt, en niet alleen op marktdagen, bepaald door huisvuil, afval en autowrakken. De ingestelde ‘cleaning day’ heeft daar weliswaar verandering in gebracht, maar tegen het einde van de maand ziet het er nog steeds ongezond uit.

Eddie’s Hotel biedt een behoorlijke verblijfsmogelijkheid. Veel groepen maken daar dan ook gebruik van.

Ten westen van Farafenni, in de rivier en in de kreken tussen Illiassa, No Kunda en Salikene komen nijlpaarden en krokodillen voor, al zijn de eerstgenoemde zeer zeldzaam aan het worden. Als u het bolonggebied ten zuiden van No Kunda bezoekt, ga dan eens kijken op de school in het dorpje Dumtumalang (slechts bereikbaar via een karrenspoor), waar u kunt constateren hoe weinig middelen er in feite nodig zijn om kinderen les te geven.

Tussen Nja(ba) Kunda en Kerewan ligt het dorpje Kinteh Kunda (het huis van Kinteh), genoemd naar de man met wie Alex Haley’s boek Roots begint (en tevens diens voorvader), Kunta Kinteh. Onderweg was u al Kinteh Kunda Nding en Kinteh Kundah Ba (klein en groot Kinteh Kunda) gepasseerd, na enkele kilometers passeert u nog een dorp met de naam Kinteh Kunda.

Ten noorden van de weg die u nu volgt ligt Njawara, bereikbaar via de afslag bij Saba of Kerewan. Dit was vroeger een van de grootste plaatsen op de noordelijke oever van de rivier Gambia. De plaats is, sinds de onafhankelijkheid van het land en de aanleg van de Senegambia Highway, sterk in verval geraakt en dreigt een spookstad te worden.

U passeert Kerewan, vroeger een bottleneck voor het verkeer als gevolg van het zeer onregelmatig varen van de pont over de Mini Minium of Jawara bolong. Tegenwoordig is er een brug en hoeft u niet bang te zijn voor oponthoud van betekenis. Kerewan ligt aan de bolong, de toegang tot de rivier is echter zeer eenvoudig. De plaats dankt zijn naam aan de tweede heilige stad van de moslims, het Tunesische Kairouan.

Waar de bolong zich afscheidt van de rivier komen de grootste mangrovebomen in Gambia voor. In Kerewan vindt u een markt en een kliniek, het plaatsje vervult een belangrijke streekfunctie.

De weg zal u na Kerewan weinig problemen meer opleveren. De hoofdweg is tot Barra geasfalteerd. Na het oversteken van de bolong blijft u de weg volgen tot aan Kuntaya, waarna u de geasfalteerde weg verlaat en naar links afbuigt naar de rivier. U bent hier in het gedeelte van Gambia dat van groot belang was in de tijd van de slavenhandel. De plaatsen Juffureh, Albadarr (Albreda) en James Eiland, die een belangrijke rol speelden in die tijd liggen in dit gebied. In het ter plaatse gevestigde museum vindt u veel informatie over de historische betekenis van de plaatsen.

James Eiland, met indrukwekkende ruïnes, dankt zijn voortbestaan aan de aanwezigheid van de baobab bomen. Dankzij hun wortelgestel blijft het eiland op z’n plaats, maar geleidelijk zal Gambia het eiland aan de rivier terug moeten geven, tenzij er technische voorzieningen getroffen worden.

Natuurlijk bezoekt u de plaatsen en het zal u op- (en misschien wel tegen-)vallen dat u meteen weer als toerist behandeld wordt. Het is jammer dat de plaatsen weinig waar bieden voor hun geld. U kunt hier eventueel overnachten.

Een paar kilometer buiten Albadarr komt u door het plaatsje Bakalarr. U kunt hier kennismaken met een project waarin uitsluitend vrouwen participeren. Het is een soort tuinbouwproject waar de vrouwen, per traditie aangewezen om de moestuin te verzorgen, geleerd wordt om een maximaal rendement te behalen. Dergelijke projecten komen ook op andere plaatsen in Gambia voor, bijvoorbeeld in Bakau en Banyaka, en u herkent zo’n ‘moestuin-project’ onmiddellijk aan de manier waarop aan de tuinen vorm is gegeven. Het project staat bekend als Village Women’s Horticultural Scheme, vergelijkbaar met projecten als Women’s Garden Project.

De rivier verder volgend komt u via Bakendik (de rivier is hier op sommige plaatsen meer dan tien kilometer breed) bij Berending. U kunt daar een krokodillenvijver bezoeken, iets wat vele toeristen voor u deden. Als u Katchikally reeds bezocht of Folonko en u heeft er moeite mee om ineens weer in de ‘gewone’ wereld te zijn, dan kunt u de poel gewoon overslaan. Maar toch, achteraf krijgt u misschien spijt.

U kunt in Berending namelijk aan het wasritueel deelnemen. De mensen die geloven in de heilzame werking ervan baden zich in het water en drinken ervan als ze willen genezen van inwendige kwalen. Ook hier is het verhaal over de heilzame werking van het water voor de maag, torenhoog favoriet. Maar ook voor alle andere zaken kunt u er terecht. Na het rituele bad in de Berending Bolong, worden gebeden opgezonden, waarbij genezing wordt gevraagd voor de kwaal, of succes op zakelijk of sportief gebied.

Als u aan het ritueel wilt deelnemen dan dient u kolanoten mee te nemen. U kunt ze ook ter plekke kopen. De noten worden gebruikt tijdens het gebedsgedeelte van het ritueel.

Enkele kilometers verderop ligt Barra, met zijn grote pinda-overslagbedrijven en Fort Bullen.