Talloze legioenen zijn in de nu vredige vlaktes met vliegend vaandel en slaande trom ten onder gegaan. Vooral het bloedige treffen op 21 juni 1883 tussen het terugtrekkende Napoleontische leger en een Engels-Spaans garnizoen onder bevel van de legendarische Duke of Wellington, spreekt nog steeds tot de verbeelding.

Wellicht is dit strijdlustig verleden de reden geweest Vitoria in 1980 uit te roepen tot hoofdstad van de autonome republiek Baskenland. Daarmee heeft de stad, die nu 240 duizend inwoners telt, een prominente plaats verworven op de Spaanse landkaart.

De vriendelijkheid van het Baskische binnenland zet zich in de stad voort in de vorm grote parken en lommerrijke lanen. Daarom wordt Vitoria tot de groenste steden van Spanje wordt gerekend, hoewel de industriële voorsteden aanvankelijk het tegendeel doen vrezen. Dat ‘groene’ imago wordt nog eens benadrukt door de vele fietspaden (bici carril) die de stad telt - een unicum in Spanje.

Het belangrijkste park van Vitoria is La Florida, een stadspark dat in 1820 in Franse stijl is opgezet en dat sindsdien een belangrijke plaats inneemt in het sociale leven dat zich in Spanje voor een belangrijk deel buitenshuis afspeelt.

Vitoria is een overzichtelijke stad met een hoger gelegen oud centrum. Dat bestaat uit een aantal concentrische straten die als een spinnenweb bijeen worden gehouden door een netwerk van smalle, ruw geplaveide trapstraatjes en stegen. Die dragen nog de namen van vroegere gilden, zoals de Casa Herrería (Smidsenstraat) of Casa de la Cucherillía (Messenmakersstraat), een straat overigens waar nu veel pottenpakkers hun atelier hebben.

De Plaza de la Virgen vormt het hart van de oude stad. Op het plein staat een monument ter herinnering aan de Slag bij Vitoria. In de binnenstad domineren grote voormalige koopmanshuizen uit de 17e en 18e eeuw die de tijd wonderwel hebben doorstaan. Hun gevels worden vaak gesierd met oude wapenschilden; fraai zijn ook de uitbundig bewerkte balkons.

Bezienswaardigheden

Omwille van de stijlvergelijking is het interessant de oude en nieuwe kathedraal van de stad te gaan bekijken. De gotische Kathedraal van Santa María (Catedral de Santa María) is gebouwd tussen 1370 en 1500 en staat in het noordelijk deel van het oude stadscentrum. Let hier vooral op het mooie portaal en de vele platereske ornamenten.

De neo-gotische Nieuwe kathedraal (Catredral Nueva) kwam na een bouwtijd van veertig jaar in 1946 gereed en staat aan de rand van het Parque de la Floride, het lommerrijk stadspark dat zich uitstrekt ten zuiden van de oude stadskern. Deze kathedraal is de eerste grote schepping van de Spaanse architecten Luque en Apraiz.

Van de vele musea noem ik het Provinciaal Museum (Museo Provincial) met een collectie oude meesters en polychrome beelden uit de 14e en 15e eeuw, en het Archeologisch Museum (Museo Arqueológico) dat is ondergebracht in het van fraaie houten balkons voorziene Palacio de Alava.

Evenementen

Het jaarlijkse Fiesta de la Blanca begint op 4 augustus met het vanuit de toren van de San Miguel-kerk laten zakken van de mascotte ‘Don Celedón’. Het feest duurt vijf dagen en omvat onder andere straattheater en stierengevechten. Op de eerste zaterdag van de maand is er in de oude binnenstad een grote openluchtmarkt.