Vanaf het begin van de geschiedschrijving drongen er verhalen door van vreemde volken in het noorden. De Romeinse schrijver Tacitus noemt in zijn ‘Germania’ de primitieve ‘Fenni’ uit het noorden, die ondanks hun eenvoud gelukkig waren omdat ze niet hoefden te zwoegen in de landbouw. In de loop der tijd ontstaan tal van mythen over primitieve en boosaardige Lappen die vaardig zouden zijn in toverkunsten en hekserij en de toekomst konden voorspellen. Maar veel beschrijvingen werden meer beïnvloed door de achtergrond van de schrijvers dan door de -werkelijkheid. In de loop van de tijd ontdekten andere volken de rijkdommen van de Samen en de Finnen: pelzen, rendierhuiden en vis. De handel kwam op gang tussen de Finnen en Scandinavische en Russische volken. De meren en grote rivieren van Finland bleken goede handelsroutes. De handelaren brachten metaalwerktuigen, kleding en sieraden (zilver). Contacten tussen Finnen en handelaren waren niet altijd vreedzaam en vooral Viking roversbendes uit Denemarken en Zweden plunderden met regelmaat de Finse gebieden.