Noorwegen

Swipe

Taal

De Noren spreken twee taalvarianten. Het Bokmål, het standaard-Noors, is Deens geïnspireerd. Het Nynorsk (Landsmål) is meer georiënteerd op de oude dialecten. Door de eeuwenlange Deense overheersing ging het oude Noors verloren en ontwikkelde zich een officiële taal die sterk op het Deens was geënt.


Tijdens de periode dat de wens tot onafhankelijkheid speelde, werd taal een belangrijk issue. De taalkundige Ivar Aasen bestudeerde in de 19e eeuw de Noorse dialecten in het westen en in het oostelijk berggebied. Hij vond een eigen authentieke taal belangrijk voor een onafhankelijke staat en wilde het toenmalige Bokmål vervangen door een Noors gebaseerd op dialecten, het Landsmål. Andere Noorse letterkundigen, waaronder Knud Knudsen, vonden dat niet nodig. Knudsen wilde de Deens-Noorse taalvariant een sterker Noors karakter geven.


Er ontstond een langdurige discussie over de taalkwestie. Wie aan het begin van de 20e eeuw vroeg hoeveel talen Noren spraken, kon als grappig antwoord krijgen: “Zeven, waarvan zes Noorse talen”. Pogingen om het Bokmål en het Landsmål te laten versmelten tot Samnorsk, een pannoorse taal, mislukten. In de jaren twintig verdwenen alle Deense plaatsnamen. Christiania wijzigde in Oslo.


Het formele beleid is gericht op een gelijke behandeling van beide taalvarianten. Beide zijn door de rijksoverheid erkend als officiële taal. In de praktijk is het Bokmål de meest gebruikte taal. Het aantal kinderen dat Landsmål spreekt neemt langzaam af.


Noorwegen: veel dialecten


Noorwegen is rijk aan dialecten. Dit komt onder meer door de eeuwenlange geïsoleerde ligging van bewoonde dalen en dorpen aan fjorden. Enige duizenden Finnen in Noord-Noorwegen spreken onderling Fins. Het niet meer bestaande Russenorsk was een handelstaal, die Russische en Noorse vissers voor 1900 onderling spraken.


In het noorden leven de Samen, die verschillende vormen Saami spreken. Het Noorse alfabet heeft geen 26 letters, zoals in Nederland, maar 29. De bijzondere letters (å, æ, --ø) komen na de z in het alfabet. De å is een vondst van een Noorse drukker in de 19e eeuw. Hij wilde de aa vervangen. De å en ø worden hoofdzakelijk in Scandinavië gebruikt. Æ komt ook voor in het Deens, IJslands en op de Færøer.

10 prachtige bestemmingen in Noorwegen