Suzhou heeft altijd iets elegants, sierlijks en romantisch gehad wat weinig steden kunnen evenaren, en zijn vele tuinen en kanalen verlenen Suzhou een sfeer van distinctie.

Al meer dan 2500 jaar lang worden bezoekers geïmponeerd door de architectuur en het landschap van het oude Suzhou, en raken zij betoverd door maanverlichte wandelingen langs de kanalen, omwolkt door de geur van osmanthusbloemen. De tijd en de vooruitgang hebben dat verleden niet uitgewist. Tijdens de Tang-dynastie werd het Grote Kanaal (dà yùnhé) aangelegd, dat Suzhou met de rest van het rijk verbond. En nog altijd voedt het kanaal een enorm netwerk van kleinere kanalen, die tot in elk deel van de stad doordringen.

Water is fysiek en cultureel bepalend voor Suzhou. Het schijnbaar oneindige labyrint van kanalen leidde tot een efficiënt transportnet, een weelde aan schilderachtige landschappen en een architectuur die typisch is voor de Oost-Chinese Jiangnan-stijl. In de buurt gelegen rivieren en meren leverden een overvloed aan vis en schaal- en schelpdieren die nog steeds de plaatselijke keuken domineren. Kunstzinnige uitzichten op het water zijn overvloedig aanwezig in de stad, en als u per boot over de kanalen vaart, zal uw gids u misschien op een lied trakteren dat al eeuwenlang tijdens het roeien wordt gezongen.

Een groot deel van Suzhou’s welvaart en vermaardheid is te danken aan zijn mooie en vindingrijke kunsten en ambachten, speciaal de hoogst gewaardeerde onder de Chinese schatten, zijde. Suzhou was al vroeg een centrum van de zijdeproductie en is dat nog steeds. De stad en het omringende land staan nog steeds vol met de moerbeibomen die de zijderupsen voeden. De zijdehandel bracht rijkdom, maar echt beroemd werd Suzhou door zijn borduurwerk. Zijden borduurwerk van Suzhou is een waar wonder – op een scherm van pure zijde gebruiken kunstenaars een zijden draad, dunner dan een mensenhaar, om afbeeldingen aan beide kanten van de stof te creëren, waarbij ze de knoopjes netjes tussen de voorstellingen verbergen. Het -Zijdemuseum van Suzhou (sùzhou sîchóu bówùguan) is ook een goede plaats om meer over de zijdeproductie te weten te komen, dankzij de interessante displays die iedere stap van het productieproces illustreren.

Suzhou’s legendarische tuinen

De overvloed aan water maakte de ontwikkeling van een van Suzhou’s luisterrijkste verworvenheden mogelijk: zijn vele prachtige tuinen. Beken, watervallen, vijvers en meren leveren het centrale ontwerpelement in een stijl die overal in China werd nagebootst. Deze tuinen zijn niet het bekende werk van rijen dicht op elkaar geplante bloemen en gesnoeide heesters waar westerlingen aan gewend zijn; het zijn meer miniatuurparken dan tuinen in de westerse betekenis van het woord. De zorgvuldig aangelegde tuinen van Suzhou werden geschapen om in harmonie te zijn met de natuur; het ontwerpen van een tuin had ten doel de natuur in miniatuurvorm in huis te halen. De meeste tuinen werden aangelegd tijdens de Ming- en de Qing-dynastie, en zelfs toen was de ruimte schaars. De tuinen zijn op een ingenieuze manier zo ontworpen dat ze binnen een beperkt kader een zo groot mogelijk gevoel van ruimte geven. Kronkelende paden en strategisch geplaatste muren met vensters die uitzichten omkaderen, bieden legendarische landschapsgezichten.

Suzhou heeft een lange geschiedenis als stad van eminente geleerden. Na uit de keizerlijke dienst te zijn teruggetreden keerden ze naar hun geboortestad terug en gebruikten hun rijkdom om tuinen aan te leggen waarin ze de wereld konden buitensluiten en zich aan studie en bezinning konden wijden. Deze tuinen waren plaatsen om de natuur te vereren en inspiratie voor hun kalligrafie en schilderingen op te doen. Hier beoefenden de geleerden-ambtenaren hun literatuur en droomden hun gedichten, hier brachten zij hun lome dagen door, nippend aan exquise theeën en geurige wijnen, terwijl hun metgezellen schaakten. Nog steeds is Suzhou van deze hoogstaande sfeer doordrongen, hoewel het zo nu en dan moeilijk kan zijn rust te vinden als drommen mensen allemaal hun eigen inspiratiehoekje zoeken.

De tuinen van Suzhou zijn door de Unesco tot werelderfgoed verklaard en worden daarmee erkend als belangrijke bewaarplaatsen van culturele verworvenheden. Misschien wel de luisterrijkste van alle tuinen is de Tuin van de Nederige Beambte (zhuozhèng yuán), de grootste van Suzhou. Als u in Suzhou bent en maar één tuin kunt zien, dan is deze zeer aan te bevelen. Ca. 60% van zijn oppervlakte bestaat uit water, en er is een uitgebreid netwerk van paden langs en bruggen over waterlopen die hun hoogtepunt vinden in een prachtig schilderachtig meer. Er zijn tal van paviljoens om uit te rusten en de markante uitzichten op u in te laten werken, en een mooi huis waarin zich de Zaal van de Mandarijneenden (yuïnyïng guan) bevindt. Aan een kant van de tuin vindt u een uitstekende collectie bonsaiboompjes (pénjing). De Talmende Tuin (liú yuán) is heel groot en mooi. Hij munt uit in architectuur en magnifieke gezichten. Het Paviljoen van de Aanzwellende Golven (cïnglàng tíng) is kleiner en minder dramatisch, maar kan bogen op een overvloed aan mooi hout- en steensnijwerk. Evenzo is de Tuin van de Meester van de Netten (wangshî yuán) heel klein en tamelijk eenvoudig, maar zal misschien mensen aanspreken die weinig tijd hebben of niet zo mobiel zijn. Tot de belangrijkste voordelen behoren zijn nabijheid bij het voornaamste toeristengebied op Shiquan Jie, en zijn muziek-, acrobatiek- en toneelopvoeringen tijdens de warmere maanden.

Hoewel de Tijgerheuvel (huqiù) strikt genomen geen tuin is, is hij ook befaamd om zijn natuurlijke en kunstmatige landschap. Volgens de legende zouden sommige van zijn bouwsels teruggaan tot He Lü, de heerser van het oude Wu-koninkrijk. He Lü was vermaard om de kwaliteit van de zwaarden die hij bestelde; 3000 daarvan zouden meegegaan zijn in zijn graf. Latere heersers, die zich wat gratis spullen niet wilden laten ontgaan, groeven op zoek naar de zwaarden zijn graf op. Naast een tuin vindt u op de Tijgerheuvel ook een aantal oude graven en historische bezienswaardigheden. Op de top van de heuvel staat de oude Yunyan-pagode (yúnyán sì ta), die enigszins uit het lood staat.

In het zuidwesten van Suzhou staat de Pan-poort (pán mén), de enig overgebleven stadspoort. De poort dateert van de 12e eeuw en is gebouwd boven Suzhou’s vroegere stadsgracht. Vanaf de poort kunt u mooie plaatjes schieten.

Shiquan Jie en Guanqian Jie bieden tal van mogelijkheden om handwerk, kunst en antiek te kopen. Hier zijn ook veel goede restaurants te vinden. Deze straat is erg populair geworden bij expats in Suzhou en ook bij veel van de meer gegoede Chinezen. Het is een drukke en bedrijvige plaats. ‘s Avonds wordt het een uitgaanswijk met de techno house die uit zijn vele populaire dansclubs knalt. Shiquan Jie heeft veel te bieden voor veel verschillende smaken, maar denk erom dat u hier overdag even terugkomt om een van de zijsteegjes in te lopen en de waterkant op te gaan. Als u de juiste plekken kiest zult u een paar zeer schilderachtige tafereeltjes zien van de oude huizen aan de overzijde van het kanaal.

Ca. 20 km van Suzhou ligt het stille dorp Tongli (tóngli). Als Suzhou naar uw smaak te groot is, is Tongli de aangewezen plaats om tot rust te komen. De architectuur van dit typische waterdorp (shuixiïng) is een mengsel van Ming- en Qingstijlen. Gelegen aan het vruchtbare rivierbekken van de Yangtze is Tongli een plaats waar landelijke Chinese gedichten en schilderingen van rustieke dorpjes die doorsneden worden door kanalen en bruggen, werkelijkheid zijn geworden. Dit charmante dorp telt meer dan 40 boogbruggen en tal van tempels en oude huizen.

Niet ver van Suzhou ligt Taihu (tàihú), een van China’s grootste zoetwatermeren. Het meer heeft het gebied rondom Suzhou vruchtbaar land en water geschonken – landbouw en hydrocultuur zijn hier al eeuwenlang belangrijke bedrijfstakken. Om het meer heen verheffen zich 72 statige pieken; de beste plaats om ze van nabij te zien is in de Xi Shan Scenic Area (xîshïn fêngjingqù). In het vroege voorjaar zijn de heuvels bedekt met pruimenbloesems die hun lichte bloemblaadjes over de bodem uit-strooien. Op een ervan, de Shigong-heuvel, worden de verweerde Taihu-rotsen verzameld. Deze enorme stenen hebben een plaats in iedere zichzelf respecterende Chinese tuin en zijn tot in de Verboden Stad in Beijing te vinden.