Mamiña is een dorp in de Precordillera met een oase, huizen uit de koloniale tijd en een groot aantal thermale bronnen met water van 45-57 °C. Bij de verschillende warme en geneeskrachtige bronnen zijn hotels (meestal met zwembad of warme thermale baden op de kamers) en enkele eenvoudige residenciales. In Mamiña zijn wandelingen te maken langs de warme bronnen, de landbouwoase en het pucara (fort) boven het dorp.

La Tirana

La Tirana, midden in de woestijn halverwege de weg naar Pica, is een beroemd religieus dorp, met midden op het dorpslein een gigantische kerk, het ‘heiligdom van La Tirana, een kerk gebouwd van hout, bekleed met okergeel geverfde metalen golfplaten. In het dorp zijn het grootste deel van het jaar de meeste huizen op slot, en wonen er maar weinig mensen. Eenmaal per jaar (12-18 juli) komt La Tirana tot leven wanneer wel 80.000 pelgrims de plaats bevolken tijdens de feestelijkheden ter ere van de Virgen del Carmen. Feestelijkheden en processies worden gehouden, met talloze gemaskerde dansgroepen (’confraternites’) van de Altiplano. Pelgrims komen naar het feest van La Tirana uit het hele Grote Noorden van Arica tot Copiapó, en kamperen in de velden rond het dorp. Een bezoek aan het feest van La Tirana (hoogtepunt 16 juli) moet je zeker niet missen als je in juli in het Grote Noorden bent.

De oase van Pica

De oase van Pica (1300 m) is een uitzondering onder de Noord-Chileense oasen: door gunstige temperaturen is het hier altijd zomer en groeit hier een dicht bos van mango-, citroen- en sinaasappelbomen, waarmee Pica een groot deel van de Chileense markt voorziet. Pica vormt een scherp begrensd natuurparadijsje midden in de rauwe werkelijkheid van de Atacamawoestijn. De nederzetting van Pica stamt van voor de Spaanse tijd. Vondsten zijn gedaan van een 8000 jaar oude nederzetting. Diego de Almagro en Pedro de Valdivia kwamen ook door deze oase, die ze in bezit namen. De Spaanse bezetters hebben later het irrigatiestelsel van Pica verbeterd, wijngaarden, druivenpersen en grote vaten voor de wijnbouw aangelegd, en een kerk in koloniaal Spaanse barokstijl gebouwd. De kerk van Pica dateert uit de 17e eeuw, is door verschillende aardbevingen verwoest en later in de 19e eeuw geheel naar het origineel herbouwd. Het interieur van de kerk valt op door z’n afbeelding van het ‘laatste avondmaal’ met houten figuren op ware grootte. In Pica wordt elk jaar op 29 en 30 november het patroonsfeest ter ere van de apostel Andreas gevierd met feestelijkheden en processies. Ook de kerk van het nabijgelegen Matilla wijst op de rijkdom en de betekenis van deze oase in de koloniale tijd. De 19e-eeuwse kerk van Matilla, met een klokkentoren en altaar uit de 17e eeuw, is in 1981 gerestaureerd. De koloniale wijnkelders (’lagar’) van Matilla zijn tegenwoordig een museum, met een enorme wijnpers, verzamelbakken voor de druiven en een aantal oude vaten (vraag de sleutel bij het restaurant op de hoek van het kerkplein). Matilla werd in het begin van de 20e eeuw verlaten, nadat het daar aanwezige water voor de stad Iquique werd afgetapt. Tegenwoordig vormt Matilla samen met Pica weer een bloeiende gemeenschap met 15.000 inwoners. Er zijn verschillende experimentele landbouwstations, er is weer volop water, dat met moderne irrigatiemethoden wordt gebruikt om een steeds groter gebied met boomgaarden te bevloeien. Wie op warme dagen wil afkoelen kan dat in de piscina municipal van Pica, idyllisch gelegen in een kleine kloof waar thermaal water uit de rotsen komt. Tegenover de ingang van het zwembad zijn een aantal stalletjes met ‘artesanía’ uit Pica en de dorpen van de Altiplano ten oosten van Pica; beroemd zijn de ‘alfojores’van Pica, zoete koekjes gevuld met vruchtenmoes. Het heerlijke fruit van Pica kun je op weg naar het zuiden niet verder meenemen dan de grens met de IIe región bij Quillaga (fruitcontrole).