Op de ochtend van deze bewuste dag was het rustig in het dorpje, de dag leek in niets te verschillen van de andere. Om 14 u. reed de SS-divisie `Das Reich' het dorp in. Zij waren op weg naar het front in Normandië. Een uur later had men alle inwoners op het dorpsplein Champ Jean de Foire verzameld. Een geluidswagen reed door het dorp en riep de mensen op zich te verzamelen op het dorpsplein, zogenaamd om de papieren te controleren. Degenen die niet `vrijwillig' gingen werden uit hun huizen gesleept. De kinderen werden uit de school gehaald; één kind sloeg op de vlucht en ontsnapte. Dit kind kwam uit de Elzas en begreep dat de Duitsers geen goede bedoelingen hadden. De Duitsers sloten 500 vrouwen en kinderen op in de kerk; 152 mannen stopten zij in enkele schuren en garages. Om 16 u. doorzeefden de SS'ers de kerk en de schuur. Een uur later waren er 642 mensen vermoord, waaronder 205 kinderen. Één vrouw, mevr. Rouffanche, slaagde er in om te ontsnappen. Niet alle vrouwen en kinderen waren direct dood na het mitrailleursalvo en dus besloten de Duitsers om de kerk in brand te steken. Onder dekking van de rook klom mevr. Rouffanche via een bidstoel naar een raampje en sprong er door. Degenen die haar probeerden te volgen vielen ten prooi aan de vlammen. Verder slaagden nog zeven mannen er in om uit een schuur te ontsnappen; deze negen mensen waren de enige overlevenden. Nadat zij het dorp in brand hadden gestoken, vertrokken de leden van de SS-divisie `Das Reich' naar het front in Normandië.

Tot op de dag van vandaag heeft men geen directe aanleiding voor deze terreurdaad kunnen vinden; er was in het dorp geen verzetsbeweging. Toch was deze daad van terreur tot in detail voorbereid: eerst werd het dorp omsingeld; daarna reed de geluidswagen door het dorp; vervolgens werden mannen en vrouwen gescheiden en daarna vermoord; ten slotte stak men het dorp in brand.

De ruïnes van het dorp staan er nog precies het zelfde als na de brand op die fatale dag in juni 1944. Het voormalige dorp is één groot oorlogsmonument. Een wandeling tussen de uitgebrande woningen maakt op iedere bezoeker grote indruk. Het dorpje staat nu bekend als het Village Martyr en ligt direct ten zuidoosten van het nieuwe Oradour-sur-Glane, aan de D9. De kerk waarin de vrouwen en kinderen werden vermoord is ook van binnen te bezichtigen. De kogelgaten in de muren zijn de stille getuigen van deze tragedie. In de verlaten straten staan de namen van de voormalige bewoners op de nog resterende voorgevels van de huizen. Voor de ingang van het kerkhof is een crypte met daarin onder meer de namen van de slachtoffers.

Het nieuwe dorp

Ten noordwesten van het Village Martyr ligt het nieuwe Oradour-sur-Glane, een dorpje met 2000 inwoners. Het nieuwe dorpje werd in 1953 gebouwd door de staat, maar in 1964 was driekwart van de huizen nog leeg; niemand wilde er wonen. Tegenwoordig zijn de huizen gelukkig bewoond. Op enkele honderden meters van het nieuwe dorpscentrum loopt de rivier de Glane; een aangename wandeling voert naar de groene oevers van dit riviertje.

Toeristen-informatiekantoor: 1 Rue nr. 4, in het nieuwe dorp (geopend: half juni-half sept.).