Dé wijnstad van het land 

De stad Mendoza werd gesticht op 12 maart 1561 door Don Pedro del Castillo. Hij droeg de naam van de stad op aan de gouverneur van Chili Hurtado de Mendoza, want tot 1776 zijn Mendoza, San Juan en San Luis Chileens geweest. In januari 1817 vertrok generaal José San Martín vanuit deze stad, met een bevrijdingsleger van 4000 man, over de Andes naar Chili om dat land ook te bevrijden van de Spaanse overheersing. 

Tot aan 1884 bleef Mendoza grotendeels geïsoleerd van de rest van het land, maar toen er een spoorweg naar Buenos Aires werd aangelegd ontwikkelde Mendoza zich al snel tot een handelsstad van wijnen en olijven. Vanaf die tijd vestigden zich hier vele immigranten, vooral Italianen. 

In 1985 werd de stad getroffen door een aardbeving. Dit hele gebied tot in Chili heeft een vrij gevoelige aardlaag. Gelukkig waren er niet veel slachtoffers, maar de schade aan de huizen was enorm. Al eerder, in 1861, werd de stad vrijwel geheel verwoest door een zware aardschok en de vele branden als gevolg daarvan. Bijna alle mooie koloniale gebouwen zijn toen met de grond gelijkgemaakt. 

De Fransman Jules Ballofet, stadsarchitect, werd toen ingeschakeld en hij ontwierp de brede lanen, lage huizenbouw en rond het centrale plein (Plaza Independencia) vier kleinere pleinen (Plaza Italia, España, San Martín en Chile), die de stad een weidse indruk gaven. Over Plaza Italia en España, de mooiste pleinen kom ik later terug.

Dus je komt in een vrij moderne, open stad met een aangename atmosfeer. Alles is er ruim opgezet en de lucht is nog puur. Toch telt groot Mendoza zo’n 700.000 inwoners. De binnenstad is druk zoals dat hoort, maar het is een gezellige én relaxte drukte. Het centrum ligt rond Plaza Independencia met de voetgangersstraat Sarmiento en de avenida’s San Martín, Las Heras en Colón. Ook de moeite waard is het Parque San Martín. Het is een groot park met een meer en een heuvel, Cerro de la Gloria, waar je een prachtig uitzicht over de omgeving hebt. Een verblijf van drie of vier dagen, met excursies rondom Mendoza, is aan te bevelen want er is veel te zien! 

Eerst een wandeling door het centrum 

Maar eerst de stad verkennen. Een goed vertrekpunt is het informatiecentrum op de hoek van Garibaldi en Av. San Martín. Aan de overkant heb je Peatonal Sarmiento met veel groen en terrassen en is alleen voor voetgangers bestemd, het is ook de gezelligste straat van de stad. Je gaat via de Av. San Martín richting Av. Las Heras. 

Tussen 12-13 uur wordt deze avenida heel druk; het is dan tegen lunchtijd en iedereen ontmoet iedereen op straat, op het terras of aan de bar en na enen gaat alles dicht en wordt het stil en pas rond 17 uur komt alles weer tot leven. 

Je slaat bij de T-splitsing linksaf de Av. Las Heras in, een brede straat vol met plantanen. In het begin van de vorige eeuw was het dé belangrijkste straat, want aan het einde van deze avenida lag het station. Het was vroeger één grote marktplaats en al het handelsverkeer liep grotendeels hier langs. Je merkt het nog wel aan sommige koloniale huizen dat deze straat allure had. Het is nu een echte weg om te flaneren met zijn vele bankjes, ijssalons en restaurants. 

Bij het laatste blok vanaf 25 de Mayo zie je enkele grote kijkdozen staan, waarin je de geschiedenis van deze avenida en Mendoza, in miniatuur kunt bekijken. Museo Popular Callejero (museum van de straatlieden) wordt het genoemd. Je vindt aan de Av. Las Heras vele reisbureaus met alle mogelijke excursies in en om Mendoza. 

Iets terug op de hoek met P. Mendocinas heb je Mercado Central, een overdekte markthal, die je zeker even moet bezoeken. Allerlei lekkere etenswaren uit de regio zijn er te koop, zoals worsten, kazen, kruiden, potten olijven, etc., alsof je in Zuid-Europa bent. 

Nu sla je bij Av. Mitre rechtsaf richting Plaza Independencia, een van de sfeervolste pleinen van Argentinië. Vooral eind van de middag is het een verzamelplaats van Mendocinos (de bewoners van Mendoza) en 's avonds is er gezellige Feria de Artesanos. Ben je er zondagmiddag dan wordt er fijne muziek gedraaid en is het heerlijk relaxen op dit plein. Een mooi stadspaleis is aan Calle Chile, het Park Hyatt Hotel, eens het zomerverblijf van Juan Perón en Evita. 

‘Wall Street’ van Mendoza 

Nu ga je Av. España rechts in richting Plaza San Martín. Rondom dit plein staan prachtige, pompeuze gebouwen. Al meteen op de eerste hoek met Necochea staat Basilica de San Francisco uit 1875, van buiten niet erg indrukwekkend, maar binnen staat het beeld van de H. Maagd van Cuyo, de patrones van alle mensen uit de streek Cuyo waarin Mendoza ligt. 

Zij zou in 1968 iedereen beschermd hebben tegen een aardschok. Het interieur van de basiliek heeft wel wat en is geïnspireerd op de Trinité kerk uit Parijs. 

In bijna alle steden in Argentinië is het meest opvallende gebouw, Banco de la Nación, de nationale bank, logisch want je peso moet waardig bewaard of belegd worden. Deze vind je ook hier op het plein, maar het mooiste bankgebouw, dat toch alles overtreft is Banco Hipotecario op de hoek van Calle Gutiérrez. Gebouwd tussen 1924 en 1929 en nu het departement van cultuur van de provincie Mendoza. Het is uitgeroepen tot het meest waarvolle gebouw qua architectuur van de stad en terecht. Vooral die façade met zijn overvloed aan versieringen en kijk eens naar die beelden boven aan de rand van het dak! Ook de hal binnen met al dat mozaïek aan de muur, terecht het kroonjuweel van de stad! Deze bouwstijl wordt ook wel ‘Estilo Renacentista Español’ (de Spaanse renaissancistische stijl) genoemd. 

Maar ook Banco de Mendoza aan het plein is ongelofelijk fraai. Opmerkelijk is, dat de basiliek geheel weggedrukt wordt door alle grote bankgebouwen rond het plein, wat normaliter niet zo mag zijn, immers Gods woord boven het kapitaal, maar ja, we zijn in Argentinië. Het laatste imposante bankgebouw en geheel gerenoveerd, bevindt zich op de andere hoek van 9 de Julio en Gutiérrez. Alles wat je hier ziet is een combinatie van koloniale en een soort neoclassicistische architectuur. Dit ‘Wall Street’ van Mendoza moet je zeker gaan bekijken. 

Als je Av. España verder doorloopt, kom je na een paar blokken vanzelf op de gezellige peatonal Sarmiento uit. Rechts richting Plaza Independencia zie je de Legislatura de Mendoza, het gerechtsgebouw, een mooi opgeknapt neokoloniaal gebouw uit 1889. Naar links voorbij 9 de Julio op nr. 45 is de winkelgalerij pasaje San Martín. Het is nog zo’n ouderwetse passage met veel kleine winkeltjes en een schitterend glas-in-loodraam als plafond. Een steenrijke wijnboer, Miguel Escorihuela Gascón, liet dit gebouw ontwerpen in de jaren twintig als voorbeeld naar de Parijse winkelpassages. Schuin aan de overkant op Av. San Martín op nr. 1049 is het gebouw van de regionale krant Los Andes. Een smaakvol statig gebouw uit 1882, waar ,voor het eerst, gewapend beton is gebruikt. 

Neem op Peatonal Sarmiento, met zijn cafés en terrassen, even rust. Want de volgende verkenning zal naar Parque San Martín gaan, een mooie pittige wandeling. 

Een mooie wandeling naar Parque San Martín 

Van de peatonal Sarmiento loop je richting Plaza Independencia. Het is een van de grootste boomrijke pleinen die ik ken in Argentinië. Vooral achter de grote fonteinen staan prachtige boomsoorten. Er is bij het begin een leuke Feria de los Artesanos (ambachtsmarkt) die tot laat in de avond open is, zodat tijdens de zwoele avonden het hier altijd gezellig is met flanerende mensen, leuke muziek en een relaxte sfeer. Dan volg je aan de andere kant van het plein bij het fraaie gerenoveerde Park Hyatt Hotel Av. Sarmiento. Ook hier merk je dat ‘s avonds een aangename sfeer is met al die restaurants en terrassen. 

Na de spoorbaan heet de straat Av. Emilio Civit. Je wandelt nu door een prachtige laan met mooie huizen, villa’s en grote tuinen. Vlak na Calle Olascoaga valt een moderne flat op met een neoclassicistische toren, met eerbied voor de buurt, maar dit is toch wel kitsch! Terwijl op de hoek van Paso de los Andes weer wel een prachtig kasteeltje uit de 19e eeuw staat. Fraai is ook het laatste blok, voor je bij Av. Boulogne sur Mer aankomt. Want op nr. 692 en op beide hoeken met Av. Boulogne sur Mer, tegenover de ingang van het park, staan schitterend onderhouden villa’s. Vooral nr. 779 doet wat Moors aan en is prachtig (zie foto hieronder). Het andere fraaie huis is het Nederlands consulaat (het kantoor van Salenteinwijnen). Aan de overkant valt de ingang van Parque San Martín al op door zijn enorme sierlijke poorten. 

Parque San Martín 

Dit is een enorm park van ruim 300 ha, ontworpen door de Franse tuinarchitect Carlos Thays in 1897. Deze ontwerper heeft in veel grote steden van Argentinië waaronder Tucumán en Buenos Aires prachtige parken ontworpen. 

Het telt 50.000 bomen waaronder 300 verschillende soorten. De imposante hekken aan de ingang zijn in Glasgow gemaakt en ontworpen voor de Turkse sultan Hamid II, maar deze heer kon het niet meer betalen en verkocht ze aan de stad. 

Een aardige tocht is naar de Cerro de la Gloria. Het is wel een klim, want de berg is 984 m hoog. Eenmaal boven heb je een mooi uitzicht over de hele regio en de stad. Daar staat ook een afschuwelijk bronzen monument ter nagedachtenis aan generaal San Martín. Erg pompeus en ontworpen in 1914 door een Uruguyaanse kunstenaar. Het beeldt de strijd in Chacabuco in Chili uit. Aan de zijkanten is duidelijk uitgebeeld hoe zwaar de tocht en de strijd was. Beneden naast de Cerro de la Gloria is een dierentuin, Jardin Zoólogico. Deze behoort tot de beste van het land, want het idee van de architect was om zoveel mogelijk de natuurlijke omgeving van de dieren na te bootsen.  

Elke dag open van 9-18 uur. 

In het park is nog een amfitheater waar begin maart het grote Fiësta de la Vendimia (zie pag. 000) wordt gehouden en het Museo de Ciencias Naturales y Antropologicas over antropologie en natuurwetenschappen. Het is echt een samenraapsel van fossielen, oude voorwerpen van indianen, opgezette dieren en een mummie van een prehistorische vrouw gevonden in het Andesgebergte. Niet echt interessant. Je vindt het aan de zuidkant van het meer.  

Open van di. t/m vr. van 8-13 en van 14-17 uur. In het weekend van 15-19 uur. 

Een leuke wandeltocht is langs het meer via Av. de las Palmeras (allemaal palmbomen achter elkaar) en de Rosedal (een grote rozentuin met pergola’s) en dan bij Club Mendoza de Regata, waar een restaurant en een confitería is, te stoppen. Want het is hier op het terras heerlijk genieten van de omgeving.

Bij de ingang aan Av. Boulogne sur Mer stopt bus N0 5; dit is een trolleybus die richting het centrum gaat. Het informatiecentrum (links bij de ingang) heeft een kaart van het park. 

Van Parque San Martín terug naar het centrum 

Terug ga je via Calle M. Zapata, want het is aangenaam wandelen door deze mooie buurt. Bij Cnel. Olascoaga kom je bij een heel aardig pleintje: Plazoleta Rinón de los Poetas (de hoek van de dichters). Het is er lekker rustig en het heeft iets betoverends. Als je naar rechts gaat kom je uit bij Av. Villanueva, een brede avenida met een mengeling van villa’s, koloniale huizen, winkeltjes en goede restaurants. Dit is dé straat om goed uit te gaan en te eten, hier komt jong en hip Mendoza. Na de spoorbaan heet deze straat Av. Colón. 

Bij Av. España ga je links in en kom je uit op Plaza España, een heerlijk rustig plein met veel groen en veel mozaïek in de banken, fonteinen en delen van het trottoir. Helemaal in Andalusische sfeer. Opvallend zijn de freco's van Azuljo dat de kolonisatie van het land in beeld brengt. Een geschenk van Spanje om de vriendschap met Argentinië te bevestigen. En kijk eens naar die prachtige exotische bomen op het plein.

Parallel met Av. Colón loopt vanaf hier Calle Montevideo, misschien wel een van de mooiste straten van de stad. Als je vanuit deze richting naar Plaza Italia loopt, zie je niet alleen mooie huizen uit het begin van de vorige eeuw met een Italiaanse uitstraling, maar ook al die platanen die boven je hoofd een boog vormen en je het gevoel geven dat je door een dorpsstraat wandelt. Op nr. 544 is Museo del Pasado Cuyano, dit fraaie neokoloniale huis dateert uit 1873 en hier woonden de gouverneur met zijn zoon Emilio en Francisco Civit. Zij waren een grote stimulans halverwege de 19de eeuw voor de wederopbouw van de stad. Er is een overzicht over de historie van Mendoza, een waardevolle bibliotheek en een zaal speciaal gewijd aan generaal San Martín met documenten, wapens en vaandels.

Open van di. t/m za. van 9-13 uur. 

Plaza Italia is minder spectaculair dan Plaza España, maar toch met die fontijnen, keramiek en beelden niet onaantrekkelijk. 

Je kunt daarna via Av. Mitre naar Plaza Independencia en de Peatonal Sarmiento lopen voor een heerlijk koele verfrissing op een van de terrassen. 

La Fiesta Nacional de la Vendimia 

Elk jaar viert Mendoza op grootse wijze de wijnoogst met het Fiesta Nacional de la Vendimia. Grote parades, folkloristische dansen, concerten, exposities, workshops, vuurwerk én als klap op de vuurpijl de verkiezing van de koningin van het festival in het amfitheater van Parque San Martín. Vooral dat laatste is zeer imposant. Als in een groots opgezette opera van Verdi, wordt er gedanst en gezongen door honderden mensen met als hoogtepunt de kroning van de koningin. Eind februari en vooral de eerste week van maart is Mendoza in de ban van dit feest. Het begint op de laatste zondag van de maand februari met de inzegingen van de wijnoogst, Bendición de la Frutos, en een processie met de Virgen de la Carodilla, de patrones van de wijnboeren. Dit regionale feest is een van de grootste van het land en trok al meer dan 30.000 bezoekers in maart 2007. Elk jaar wordt het groter en spectaculairder. Wil je het meemaken, dan moet je tijdig een hotel reserveren.