In Bosnië zijn 319 vogelsoorten waargenomen, waarvan er 218 broeden of gebroed hebben, een score die iets lager is dan die van Nederland, maar hoger dan van België. Het vogelen als sport is bij ons veel sterker ontwikkeld dan in Bosnië en dat leidt natuurlijk tot meer waarnemingen. Weinig vogelaars van elders hebben het land bezocht; naburige landen, zoals Kroatië en Hongarije hebben op vogelgebied meer te bieden. Toch herbergen de ongerepte bergen en bossen vele interessante soorten. Een mooi voorbeeld is het natuurpark Blidinje, met de berg Vran en het meer van Blidinje. Een prachtig bebost berglandschap, gevormd door karst, sneeuw en ijs. Het ligt ten westen van Jablanica, aan de weg van Mostar naar Sarajevo. Hier leven meer dan honderd vogelsoorten, waaronder zeldzaamheden als auerhoen, middelste bonte specht, witrugspecht en de oeraluil.

Verder zijn er enkele interessante moerasgebieden die de moeite van een bezoek waard zijn. Ten eerste Bardawa, een 35 vierkante kilometer groot gebied ten oosten van Bosanska Gradiška bij het grensplaatsje Sbrac, in het dal van de Sava. Het bestaat uit een aantal oorspronkelijk voor de visteelt gegraven vijvers, irrigatiebekkens, ooibos, weidegronden en moerassen. Er zijn 185 vogelsoorten waargenomen, vooral in de trektijd. Hier broedt de zeldzame witoogeend. Verder is het een eldorado voor reigerachtigen, met broedende woudaap, kwak, ralreiger, kleine zilverreiger, purperreiger, zwarte ibis, lepelaar en ooievaar. Zeearenden, witwangsterns en visdiefjes doen zich tegoed aan de rijke visfauna.

Het tweede gebied is Hutovo Blato. Dit 75 vierkante kilometer grote natuurreservaat bestaat uit moerassen, rietvelden, graslanden en rivierbos in het laagland van de Neretva, ten noorden van Neum. Grote meren zijn onderling door met riet en laag bos omzoomde kreken verbonden. Het water is prachtig helder, en bedekt met waterlelies. Het park sluit aan op de in Kroatië gelegen Neretva-delta. De meren worden gevoed vanuit ondergrondse rivieren en bronnen. Hier zijn 240 soorten vogels gezien, en de bedreigde witoogeend en dwergaalscholver broeden er, evenals de bijeneter. Het is een belangrijk rustgebied voor trekvogels, en dus ook zeer de moeite waard in de wintermaanden.

Het derde drassige gebied dat genoemd moet worden is Livanjsko Polje, bij Livno in de Krajina, in West-Bosnië. Dit is een zeer grote vlakte, 200 vierkante kilometer, die ‘s winters gedeeltelijk onder water staat, en daarom vooral voor extensieve veeteelt (koeien en schapen) wordt gebruikt. Er zijn uitgestrekte weiden met meanderende rivieren, afgewisseld met moerassen. Er komen weide- en moerasvogels voor die het in Nederland en België heel moeilijk hebben, zoals de watersnip, zomertaling, roerdomp, kwartelkoning en het woudaapje, en verder bijeneters en zeldzame roofvogels als grauwe kiekendief en schreeuwarend. Dit unieke gebied wordt bedreigd doordat boeren hun traditionele leefwijze hebben moeten opgeven of verdreven zijn, en door de winning van bruinkool.

Reptielen en amfibieën

Bosnië is relatief arm aan amfibieën, die toch meer in koele, vochtige delen van Europa voorkomen, maar rijk aan reptielen. De achttien voorkomende soorten amfibieën zijn de normale Europese soorten, waarvan de meeste ook in Nederland en België (zij het steeds schaarser) aangetroffen worden. Zo zijn er twee soorten vuurbuikpadden, vijf kikkers, vier watersalamanders en twee vuursalamanders. Het bosrijke vochtige noorden en de bergen in het zuiden zijn de beste plekken. Een zeer bijzondere soort, die u niet zomaar in het wild tegen zal komen, is de grottenolm. Dit is een maximaal dertig centimeter lange aalachtige salamander met korte pootjes. Het dier is aangepast aan het leven in de pikdonkere karstgrotten: het heeft een ongekleurde (albino) huid en is blind. De meeste salamanders leven als larven in het water en hebben kieuwen, die bij de metamorfose tot volwassen dier door longen worden vervangen. De grottenolm ontwikkelt ook longen maar behoudt tevens zijn kieuwen, voor de lange duik.

Bosnië-Herzegovina telt maar liefst 29 reptielensoorten; gaande van noord naar zuid neemt het aantal toe, met de stijgende temperaturen. Dit is wel heel wat meer dan de schamele zeven soorten van de Benelux, maar het is ook veel in vergelijking met landen als Spanje en Italië. Er komt een flink aantal slangen veelvuldig voor, waarvan twee uiterst giftige, de hoornadder en de gewone adder. Deze adders zijn herkenbaar aan hun geprononceerde kop, en meestal is er een zigzag-tekening op de rug. Geen van beide soorten is agressief, het grootste gevaar is er per ongeluk op gaan staan. Gelukkig horen ze ons aankomen lang voordat wij ze zien, en zullen ze zich uit de voeten maken. Van de niet-giftige slangen kunnen genoemd worden de zeer grote (tot 2,5 m) vierstreep-rattenslang, de kleurig getekende luipaard-rattenslang, de grote esculaapslang en pijlslang, en, rond het water, twee soorten ringslangen. De meest voorkomende hagedissen zijn de bekende smaragd- en muurhagedis, en een bijzondere endeem is de spitskophagedis. Ook de bedreigde Griekse landschildpad (een beschermde soort die in Nederland niet meer gehouden mag worden) komt nog in Bosnië voor.