Japanners zijn zich zeer bewust van het vergankelijke van het leven. Zoals de kersebloesem na enkele dagen van schitterende pracht reeds bij een stevige bries wegwaait, zo is ook een menselijk leven snel voorbij. Japanse kunstenaars legden dit wereldse en vergankelijke leven vast voor het nageslacht op prenten. Het zijn 'prenten van het voorbijgaande en elegante leven' (in het Japans ukiyoe), met courtisanes en samoeraikrijgers, acteurs en vooral bijinga: knappe vrouwen, die onophoudelijk aan de blikken ontsnappen. Het zich verbergen is een Japanner eigen. 'Laat ons om te beginnen alle lichten doven, dan zullen we kunnen zien', schreef de auteur Junichiro Tanizaki. Toch hoeven de artistieke creaties van de Japanners zich niet te verschuilen achter waaiers, kamerschermen of schuifdeuren, zij kunnen het volle licht goed verdragen. Beroemd zijn de voorwerpen van keramiek, porselein en aardewerk die overal in Japan gemaakt worden. Kenmerkend zijn bovendien gelakte voorwerpen, parels, zijde, bamboevoorwerpen, poppen, kunstig vervaardigde samoeraizwaarden, cloisonné vazen, schilderingen, gebeeldhouwde afbeeldingen van mensen en dieren, en vele soorten maskers.

Gevoelens voor eenvoud, schoonheid en traditie in Japan

De intense gevoelens voor eenvoud, schoonheid en traditie komen fraai tot uiting tijdens een theeceremonie, het bloemschikken (Ikebana), het vouwen van papier (Origama), het kweken van dwergbomen (bonsai) en in het theater (Engei). Via het traditionele Japans toneel, zoals Noh, Kabuki en Bunraku, kunt u kennismaken met het oude Japan. Een kennismaking die al uw concentratie zal vergen, want de antieke theaterkunsten geven hun binnenste voor een westerse toeschouwer niet eenvoudig prijs. Naast al deze traditionele kunstuitingen zijn echter ook de uit het westen geïmporteerde kunstuitingen, zoals opera, ballet en westerse muziek, sterk tot ontwikkeling gekomen. De traditionele levensstijl is sinds de Tweede Wereldoorlog aanzienlijk veranderd door invloed van het westen.

Muziek, shamisen en koto

Het onderwijsprogramma op Japanse scholen omvat nu westerse muziek en traditionele muziek, zoals het bespelen van de shamisen en koto. Een shamisen is een kleine driesnarige luit, die regelmatig gebruikt wordt ter begeleiding van het Kabuki-toneel. Een koto is een langgerekte citer die meestal dertien snaren telt. De snaren zijn over beweegbare bruggetjes gespannen, zodat een van tevoren bepaalde toonreeks kan worden gerealiseerd. Een beroemde componist uit de zestiende eeuw was de blinde kotospeler Yatsuhashi Kengyo, van wie talrijke muziekstukken tot op de dag van vandaag op het repertoire van kotospelers staan. Het aantal kinderen dat piano of viool studeert, stijgt tegenwoordig aanzienlijk en groeit verhoudingsgewijs zelfs sneller dan het aantal kinderen dat shamisen of koto studeert.

Ballet in Japan

Steeds meer ouders laten hun kinderen klassieke balletlessen volgen in plaats van lessen in Japanse dans. Geen wonder dat iedere zichzelf respecterende grote stad regelmatig uitvoeringen laat verzorgen door klassieke balletgroepen, operagezelschappen en symfonieorkesten uit binnen- en buitenland. Internationaal bekend is het Tokyo Ballet. Dit balletgezelschap heeft zeer uitgebreide tournees in Europa gemaakt.

Japanse films

Japanse films kunnen we met enige regelmaat in Europese bioscopen bewonderen; u kunt dit natuurlijk ook in Japan. Hoewel velen onder u er niets van zullen verstaan, is het toch de moeite waard om bijvoorbeeld eens een samoeraifilm te bekijken, omdat de verschillen met westerse films groot zijn. Engelstalige films worden in hun oorspronkelijke versie gedraaid en zijn in het Japans ondertiteld.

Toegangskaarten voor theater, muziektheater, opera, ballet en sport

Als u in een stad een traditioneel theater, een revue, een operagezelschap, een balletgroep, een symfonieorkest, een traditionele sportwedstrijd, een moderne sportwedstrijd of een andere theaterkunst wilt bezoeken, dan kunt u van tevoren toegangskaarten verkrijgen bij zogenaamde Play Guides-kantoren. U kunt deze kantoren vaak langs drukke kruispunten en in warenhuizen (department stores) vinden. Verdere informatie is verkrijgbaar bij de informatiekantoren voor toeristen (Tourist Information Centers).