•, Xhosa’s: vooral in Eastern Cape. Cultuur kent voorouderverering en animistische invloeden. Moedertaal: isiXhosa* (achttien procent);

•, Afrikaners: vormen hechte gemeenschappen op het platteland (met uitzondering van KwaZulu-Natal). Losgemaakt van Nederland, Duitsland en Frankrijk. Cultuur is gebaseerd op Calvinisme. Samenkomst, ‘boeremusiek’ en dans staan centraal. Moedertaal: Afrikaans* (dertien procent, tevens lingua franca van Zuid-Afrika).

Zuid-Afrikaanse samenleving (Kleurlingen/'Coloureds'), Indiërs en Pedi's)

•, Kleurlingen: vooral in Northern Cape en Western Cape. Zijn voortgekomen uit contact tussen blanken, San en Kaapse slaven (vooral Maleiers). Cultuur lijkt op die van Afrikaners. Kennen familiebanden en familiehiërarchie. Moedertaal: Afrikaans* (negen procent).

•, Indiërs: één miljoen in KwaZulu-Natal. Kwamen op schepen uit koloniaal India. Vormen een hechte gemeenschap van entrepreneurs. Godsdienst: Hindoeïsme, Islam en Christendom. Moedertaal: Engels* (lingua franca van Zuid-Afrika);

•, Pedi’s: vooral in noordoosten van Zuid-Afrika. Kennen eigen juridische en wetgevende macht. Gebied werd bestuurd door mysterieuze Rain Queens (Regenkoninginnen). Sterke vooroudervereringen. Moedertaal: sePedi/Northern Sotho* (negen procent).

Zuid-Afrikaanse samenleving (Engelstaligen, Tswana's en Basotho's)

•, Engelstaligen (acht procent) vormen het nageslacht van Engelsen, Ieren, Schotten, Grieken en Portugezen. Woongebied: KwaZulu-Natal, Eastern Cape en Johannesburg. Taal is lingua franca van Zuid-Afrika;

•, Tswana’s: vormen één volk met de inwoners van Botswana. Leven in afzonderlijke gemeenschappen, geleid door stamhoofden. Leefgebied: North West, westelijk Free State en westelijk Limpopo. Moedertaal: Setswana* (acht procent).

•, Basotho’s: vooral in Lesotho en Free State. Trotse stam met oude cultuur en koningshuis. Moedertaal: Sesotho* (acht procent, officiële taal van Lesotho).

Zuid-Afrikaanse samenleving (Tsonga's en Swazi's)

•, Tsonga’s: vormen één gemeenschap met Venda’s. Traditionele gronden met hutten worden ‘muti’s’ genoemd. Mensenlevens zijn doordrongen van voorouderverering. Leven in oostelijk Limpopo en Mpumalanga. Uit contact met Zulu’s vormden zich Shangaan. Moedertaal: Xitsonga* (vijf procent);

•, Swazi’s: vormen één volk met de inwoners van Swaziland. Trotse en traditionele stam met koningshuis in Swaziland. Leefgebied: midden en oosten van Mpumalanga. Moedertaal: siSwati* (drie procent, officiële taal van Swaziland).

Zuid-Afrikaanse samenleving (Venda's en Ndebele's)

•, Venda’s: vormen één gemeenschap met Tsonga’s. Afstammelingen van Shona die ten noorden van Limpopo River leven. Kennen strikte hiërarchie en animistische invloed. Hebben koningshuis in traditioneel woongebied. Moedertaal: Tshivenda* (drie procent);

•, Ndebele's: afstammelingen van Zulu’s die tussen Gauteng en Swaziland leven. Leefgebied: Limpopo en oostelijk Gauteng. Staan bekend om hun muurschilderkunst en sieraden. Moedertaal: isiNdebele*.

*) Officiële taal van Zuid-Afrika (totaal 11)

Zuid-Afrikaanse bevolking in procenten en jaren

79 procent van de Zuid-Afrikanen is zwart, tien procent is blank, negen procent is kleurling en ruim twee procent is Indiër. Zuid-Afrika telt 49 miljoen inwoners, waarvan 28 procent tussen 0 en 14 jaar is. Slechts 5,5 procent is 65 jaar of ouder. Als gevolg van AIDS, wordt de levensverwachting naar beneden bijgesteld. In 2012 bedroeg deze voor mannen 49 jaar, voor vrouwen 48 jaar (alleen in Guinee-Bissau en Tsjaad is de levensverwachting lager). 86 procent van de Zuid-Afrikanen is geletterd.