Er bestaat een variant op dit verhaal. De manschappen zagen al snel in dat ze de strijd niet zouden kunnen winnen en drongen aan op overgave. Botev wilde daar niets van weten en hield zijn mannen voor dat ze sowieso het leven zouden laten, maar hun gemor bleef bestaan. Botev zou daarna door een ‘verdwaalde’ kogel van een van zijn eigen mensen zijn gedood waarna men zich aan de Turken overgaf. Botev kreeg gelijk, er bleef er niet een van hen in leven. Veel in de plaats herinnert aan de vrijheidsstrijder. De Botevverering is overigens geen plaatselijke aangelegenheid. Elk jaar loeien op 2 juni in het hele land de sirenes. Het wordt dan gedurende drie minuten stil in het land, het verkeer stopt indien mogelijk, mensen staan stil op straat. Op deze wijze wordt Botev herdacht en met hem allen die in de revolutie tegen de Turken om het leven kwamen.

Etnografisch museum

In Vratsa zijn enkele musea die u beslist niet over mag slaan. Het etnografisch museum laat zien op welke wijze de mensen in de 18e eeuw leefden en werkten. Behalve dat er veel voorwerpen uit deze periode te zien zijn, is er ook een complex gebouwd waarin woningen zijn opgenomen uit dezelfde periode zodat u meteen en op ware grootte kunt zien hoe de mensen leefden. In de huizen wordt ook veel aandacht besteed aan de zijde-industrie die in die tijd de belangrijkste bron van inkomsten vormde voor de inwoners van Vratsa. Het museum staat ook bekend als het Hristov Botev complex.

Historisch museum

Het historisch museum is zonder twijfel de trots van de gemeente. Een belangrijke plaats is uiteraard ingeruimd voor het leven van Hristov Botev. Voor de bezoeker zijn andere zaken zeker zo interessant. Er worden veel voorwerpen getoond die tijdens opgravingen in de omgeving van Vratsa aan het licht kwamen. Ze zijn afkomstig uit de jonge steentijd en de bronstijd. De trots van de collectie bestaat echter uit voorwerpen die de Thraciërs achterlieten. In 1965 werd een drietal graven ontdekt. In een van de graven trof men de stoffelijke resten aan van een hoofdman der Thraciërs, die er samen met twee jonge vrouwen was begraven. Het verhaal dat erbij verteld wordt laat zien dat men al in de tijd van de Thraciërs hoge morele normen hanteerde. Een van de vrouwen was waarschijnlijk een prinses die een verhouding met de hoofdman had en door hem geschaakt was, de andere was, naar men aanneemt een hofdame die bij de affaire betrokken was. Alledrie zijn ze met geweld om het leven gebracht. Behalve de gouden sieraden, waarvan er sommige zeer kunstig zijn bewerkt, werd ook de uitrusting van de hoofdman in goede staat aangetroffen. In de onmiddellijke nabijheid van de mensen ontdekte men ook graven met de resten van paarden welke waren uitgerust om ten strijde te trekken. Ook de complete uitrusting van de dieren waarmee het drietal waarschijnlijk reisde, kwam ongeschonden uit de graven.

Vratsata kloof

Vratsa is ook een goed uitgangspunt voor wandelaars. De omgeving leent zich daar uitstekend voor, maar gezien de kwaliteit van de uitgezette wandelingen is ook hier enige conditie en vooral goed schoeisel van groot belang. Even ten westen van de plaats kunt u een bezoek brengen aan de Vratsata kloof. Het is dichtbij en volledig op bezoekers ingesteld. U vindt er, te midden van een zeer imposante natuur (men zegt dat deze kloof tot de spectaculairste van Bulgarije behoort) tal van mogelijkheden om uw dorst te lessen of wat te eten om van daaruit de kloof en het aangrenzende dal verder te verkennen. Met een beetje geluk ontmoet u schaapherders die het geheel een idyllische aanblik geven. Voor kenners van kruiden is dit gebied al helemaal een must, te midden van de weiden die zich op gezette tijden schitterend kleuren, worden tientallen kruiden gevonden. Vanuit de kloof kunt u uw wandeling voortzetten naar de Pavolche hut of naar Zgorigrad, een zeer fotogeniek plattelandsdorp en vandaar naar Vratsa terugkeren.

Ledenika grot

Nabij Vratsa, in dezelfde richting als de kloof, bevindt zich de Ledenika grot. De naam is ontleend aan de status gedurende de wintertijd, leden betekent ijs. De grootste ruimte in de grot wordt ‘grote tempel’ genoemd. De grot is zeer de moeite van een bezoek waard, maar als u het niet zo op vleermuizen heeft kunt u misschien een andere grot als doel kiezen, er zijn er in deze omgeving genoeg. De Ledenika grot wordt door honderden vleermuizen gebruikt als paringsplaats en er worden jaarlijks vele vleermuizen geboren. Nabij de grot kunt u overnachten in het Hizha chalet, speciaal toegerust voor wandelaars.

Rondrit Vratsa per auto

Vanuit Vratsa kunt u ook een schitterende rondrit per auto maken. U verlaat de plaats in de richting Zgorigrad, waarna u onderweg zowel de Vratsata kloof als de Ledenika grot kunt bezichtigen. U rijdt via een smalle weg naar Milanovo. Langs de rivier Bela gaat u in noordelijke richting. Onderweg kunt u linksaf slaand via een nog smallere weg een bezoek brengen aan het bergdorpje Druzhevo. U moet nu terug en vervolgt uw weg noordwaarts.

Onderweg zijn er diverse mogelijkheden om een korte wandeling te maken, het inslaan van eten en drinken is een stuk ingewikkelder, dus zorg ervoor dat u voldoende mondvoorraad meeneemt. U bereikt een T-splitsing even boven het dorpje Vârshets, niet echt interessant tenzij u in natuurlijke waterbronnen of hydrotechnische installaties geïnteresseerd bent. Bij de T-splitsing gaat u rechtsaf en na ongeveer 4 kilometer doet u dat opnieuw, richting Ozirovo. U volgt nu de rivier Cherna totdat u weer op uw uitgangspunt terug bent. Totale lengte van de rit is ongeveer 65 kilometer.