Vanwege z’n min of meer hoge ligging is de omgeving bij uitstek geschikt voor het kweken van fruit, waarbij appelboomgaarden een prominente plaats innemen.

Vrgorac mag zichzelf graag een beetje in een underdogpositie manoeuvreren. De inwoners zelf spreken min of meer smalend over ‘de plaats achter Biokovo’. Het toeristenbureau kreeg pas in 2000, 2.200 jaar nadat de plaats gesticht werd, gestalte en heeft er hard aan gewerkt om een achterstand ten opzichte van de gekende toeristische plaatsen weg te werken. Onlangs kregen geologen bijzondere belangstelling voor het gebied rond de stad. Er ligt naar alle waarschijnlijkheid een geweldig zoetwaterreservoir onder de grond. Tijdens onderzoek daarnaar ontdekte men in het waterrijke landschap een diertje dat biologen uit de gehele wereld enige tijd in de ban hield: een aal van ongeveer 22 centimeter lengte die zich ook op pootjes kan voortbewegen. De studies naar de herkomst van deze vis (?) zal nog vele jaren in beslag nemen. Vast staat dat er nergens in de wereld ooit een soortgelijk dier werd waargenomen.

Het kristal van Vrgorac

Even buiten het plaatsje Vrgorac, op een industrieterrein waar niemand het zou zoeken, ligt een dependance van Dalmacijakristal. Een dependance, het hoofdkwartier waar het kristal wordt vervaardigd, ligt in Slovenië. Vroeger, toen er nog sprake was van Joegoslavië, was het allemaal een stuk eenvoudiger. De ene fabriek vervaardigde het kristal waarbij het loodgehalte van 24% nauwlettend in de gaten gehouden werd, de andere fabriek bewerkte het tot fraaie gebruiksvoorwerpen. Vandaag de dag is het een stuk ingewikkelder, waarbij in- en uitvoerbepalingen soms een struikelblok vormen.

Niettemin, een bezoek aan de werkplaats van Dalmacijakristal is de moeite waard. In lange rijen zitten mannen en vrouwen, allen hoogopgeleide decorateurs, het glas te bewerken. Een eenvoudig wijnglas krijgt net zoveel aandacht als een fraai gedecoreerd sherrystel. Vazen, asbakken en siervoorwerpen, maar ook op bestelling sportprijzen en herinneringsplaquettes, het wordt allemaal met grote precisie en vakman(vrouw)schap vervaardigd. De mensen zijn trots op hun product en aan de resultaten is dat goed te merken.

Zowel de aanmaak van de voorwerpen als het decoreren ervan geschiedt met en uit de hand. Als u een bezoek aan de werkplaats brengt zult u zeker niet met lege handen naar huis gaan, u koopt allerlei fraaie zaken voor een betrekkelijk lage prijs. Daarbij komt dat elk voorwerp uniek is, er zijn geen twee decoraties precies gelijk: het resultaat van handwerk. De commercie staat (nog?) niet op de eerste plaats, het product is belangrijker.

Als u een stuk kristal in handen krijgt dat uit deze fabriek komt, staat er veelal op: made in Slovenia. Als het bewerkt of gedecoreerd is kunt u er zeker van zijn dat dit in Vrgorac gebeurde.