Uit deze tijd stammen de zogenoemde Cycladische idolen. Simpel vormgegeven beeldjes en beelden van marmer die meestal vrouwen voorstelden. De meeste van deze idolen zijn te vinden in het museum van Cycladische kunst in Athene, maar op de eilanden zelf zijn er ook nog enkele te zien.

Vijfhonderd jaar later ontstond er een bijzondere beschaving op Kreta. De Minoërs domineerden al snel de hele Middellandse Zee. Tien eeuwen lang was Knossos, vlakbij de huidige hoofdstad Heraklion, het centrum van de Minoïsche beschaving en de eerste en grootste stad in Griekenland en in heel Europa.

De Minoërs danken hun naam aan de niet bepaald humane koning Minos die een paar prachtige paleizen liet bouwen op Kreta inclusief moderne sanitaire voorzieningen. Volgens de mythische overlevering was deze wrede koning de zoon van Zeus en Europa.

Verschrikkelijke vulkaanuitbarsting

Het paleizencomplex van Knossos (vlakbij de hoofdstad Heraklion) is in 1900 blootgelegd door de Brit Sir Arthur Evans. Uit gevonden fresco’s en andere afbeeldingen bleek dat de Minoërs inderdaad iets met stieren hadden. De stier werd er vereerd als heilige en de mensen hielden zich bezig met de edele sport van het stierspringen. Ook is nu nog te zien dat de ingewikkelde plattegrond van het complex verdacht veel weg heeft van een labyrinth, zoals in de mythe van de Minotaurus wordt verteld.

Een verschrikkelijke vulkaanuitbarsting op het eiland Santorini, oftewel Thera, maakte uiteindelijk een einde aan de Minoïsche beschaving. Aardschokken en tsunami’s als gevolg van de beving vernietigden al het leven op een deel van Kreta en omgeving. Naar verluidt was dit de grootste natuurramp die ooit op aarde heeft plaatsgevonden. Ook de bijbelse plagen worden door sommigen toegeschreven aan deze vulkaanuitbarsting.

Muren en waterinstallaties

Intussen was men op het vaste land van Griekenland ook niet stil blijven zitten. Rond 2000 v.Chr. waren er allerlei emigranten van overal en nergens het Noorden van Griekenland binnengetrokken, zoals de Eoliërs en de Ioniërs. Onder hen ook de Achaiers, zoals Homeros ze noemde. De geschiedenisboekjes zijn ze ingegaan als Myceners omdat ze in Mycene hun centrum hadden. Toen de macht van de Minoërs op Kreta enigszins afgenomen was, namen de Myceners het heft op het eiland in handen. Ze verbouwden de paleizen en bouwden nog grotere steden met muren en waterinstallaties. De Myceners zijn beroemd om hun koepelvormige graven; de tholoi. In deze tijd ontstond de Griekse taal en men vermoedt dat de Myceners de echte voorouders zijn van de klassieke Grieken.

Paard van Troje

Van de Myceense beschaving bleef steeds minder over toen de Doriërs het vasteland binnentrokken en zich vestigden op de Peleponnesos. De inwoners werden naar Klein-Azië en naar de eilanden verdreven waar ze steden stichtten. Er heerste toch al grote onrust in het Myceense rijk. Het was namelijk de tijd van de Trojaanse oorlog (1200 -- 1184 v.Chr.).

Volgens Homeros, die vier eeuwen later de oorlog beschreef in de Ilias, was de aanleiding voor de Trojaanse oorlog de strijd om een vrouw. Paris, de zoon van koning Priamus van Troje, werd verliefd op de mooie Helena. Helaas was zij al getrouwd en wel met koning Menelaus van Sparta. Toen Paris Helena ontvoerde en meenam naar Troje was haar echtgenoot woedend. De broer van Priamus, de Myceense koning Agammemnon, formeerde een groot leger met aan het hoofd de helden Odysseus, Achilles en Ajax en zo vertrokken ze met honderden schepen naar Troje. Tien jaar lang werd geprobeerd de stad aan te vallen, maar zonder resultaat. Tot Odysseus op het lumineuze idee kwam om een enorm houten paard te bouwen en dat bij wijze van vredesoffer aan Troje te schenken. Binnenin zaten Griekse soldaten verstopt. De Trojanen namen het cadeau blij in ontvangst en ’s nachts kropen de Grieken uit het paard en openden de poorten van de stad. De Trojanen werden verslagen.

De werkelijke reden van de oorlog is minder romantisch. De Trojanen zouden de handel op de Dardanellen bedreigen. Lang werd aangenomen dat Troje nooit bestaan had, tot de Duitse amateur-archeoloog Heinrich Schliemann in 1868 bij de Turkse stad Hisarlik begon te graven. Troje bleek daar inderdaad te liggen. De resten zijn nog altijd te zien.