Uitgangspunt voor een bezoek aan Kuopio is het toeristenbureau -Kuopio-Info aan de Haapaniemenkatu in het centrum van de stad. Hier kunt u terecht voor een stadsplattegrond, informatie over fiets- en -wandelroutes, de speciale toeristenbus, het toeristentreintje en bootexcursies op het meer. Ten zuiden van het toeristenbureau en het stadhuis ligt het grote Marktplein (Tori), met de fraaie overdekte Jugendstil markthal (Kauppahalli), waar u onder andere de lokale specialiteit 'kalakukko', een vrij hard roggebrood gevuld met vis, kunt proberen. Een bezoek waard is ook de vergelijkbare 'kleine marktsteeg' (Pikku-Pietarin Torikuja), twee blokken ten westen van het marktplein (de steeg tussen de Hatsalankatu 24 en de Puistokatu 21). Hier bevindt zich verstopt in vroegere paardenstallen een hele rij winkeltjes en boetiekjes, een uitgelezen kans om originele souvenirs te kopen, en een café met een grote sortering zelfgebakken taart. In de boetiek Punojan Puoti zijn prachtige souvenirs en gebruiksvoorwerpen te koop die met traditionele technieken, maar op een innovatieve manier zijn vervaardigd van wilgentakken, berkenbast, kunststof en metaal.

De andere bezienswaardigheden van Kuopio strekken zich uit langs de Kauppakatu tussen het marktplein en het meer Kallavesi. Via de 19e-eeuwse Lutherse kerk, omgeven door een stadspark, wandelt u naar de passagiershaven aan het meer, en het populaire restaurant Wanha Satama.

Musea van Kuopio

Kuopio heeft een groot aantal musea. Een museumpas geeft toegang tot de zes meest interessante:

o, Een van de belangrijkste musea is het Kuopio Kunstmuseum, in een voormalig bankgebouw in het centrum, het regionale kunstmuseum voor de provincie Noord-Savo. De niet zo grote, maar mooie collectie, omvat vooral Finse kunst vanaf eind 19e eeuw tot heden, met de nadruk op plaatselijke schilders: de broers Ferdinant, Magnus en Wilhelm von Wright en Juho Rissanen. Centrale thema is 'natuur en landschap'.

o, Het Kuopio stadsmuseum heeft afdelingen over natuur en cultuurhistorie (o.a. een reconstructie van een mammoet).

o, Het Kortelli museum (of Oud Kuopiomuseum) is gehuisvest in een aantal historische panden ten zuiden van de kathedraal en geeft een beeld van het wonen en werken in voorgaande eeuwen.

o, De Snellman museumwoning is het huis van de voormalige staatsman en filosoof J.V. Snellman en geeft een beeld van het leven van de upper class in de 19e eeuw.

o, Het VB-fotografiecentrum bezit een collectie Finse fotografie en heeft regelmatig exposities van buitenlandse fotografen.

o, Ten noorden van het centrum, aan de Karjalankatu, bevindt zich het orthodoxe kerkmuseum met een grote verzameling kostbare heiligdommen van de orthodoxe kerk en iconen uit de 18e en 19e eeuw. Een groot deel van de voorwerpen is afkomstig uit de kerken en kloosters van dat deel van Karelië, dat aan het eind van de Tweede Wereldoorlog in Russische handen viel. Het museum zal na een renovatie in 2011 heropenen.

Bezienswaardigheden buiten het centrum

De belangrijkste attractie buiten het centrum is de Puijoheuvel ten noorden van de snelweg. Aan de voet van de heuvel staan de skispringschansen van Kuopio en de heuvel zelf is bedekt met dicht bos en vormt een uitgestrekt wandelgebied met oernatuur aan de rand van een grote stad. Maar de meeste bezoekers komen voor de 75 meter hoge uitkijktoren op de top van de heuvel. Een betonnen mast verving in 1963 de oude bakstenen toren van 30 m uit 1906. Boven in de toren bevinden zich twee verdiepingen met café en restaurant en een panoramadak. In een exclusief draaiend restaurant kan men dineren terwijl in ongeveer een uur tijd de hele omgeving van Kuopio voorbij trekt. Het uitzicht vanaf het panoramadek, op 232 m boven zeeniveau, is een van de mooiste van het Merengebied.

Een echte Finse belevenis is een bezoek aan de rooksauna van Rauhalahti. Via een wandelpad van 700 m voorbij het Rauhalahti spahotel bereikt u aan de baai van Rauhalahti de rooksauna en de bijbehorende Jätkänkämppä of de 'Lumberjack lodge', een restaurant in een authentieke bosbouwers blokhut uit de jaren 50. De grootste rooksauna van Finland wordt twee keer per week opgestookt (wat een hele dag duurt!) en geopend voor publiek op dinsdag- en donderdagavond van 16 tot 22 uur. Een tip: kom niet te vroeg, dan is de sauna (die niet meer wordt bijgestookt) nog veel te heet. Beter is het om de sauna na 19 uur te bezoeken. Handdoeken worden verstrekt, in de sauna heeft u uiteraard geen kleding nodig, voor zwemmen in de baai is badkleding gewenst. In tegenstelling tot de meeste Finse sauna's is deze sauna gemengd. In het naastgelegen restaurant kan men dineren onder begeleiding van zang, dans en harmonicamuziek. Twee keer per avond (18 en 20 uur) wordt een speciale houtvlottersdemonsratie gegeven op boomstammen in de rivier. Een van de 'lumberjacks' toont zijn kunsten op de smalle gladde boomstammen.