Tilcara is een gezellig dorpje met ruim 6.000 inwoners, dat op 2460 m hoogte ligt en 84  km ten noorden van Jujuy. Het heeft een rijke historie, want al in de precolumbiaanse tijd lagen hier nederzettingen. De oorspronkelijke bewoners waren boeren en felle krijgers. Deze vesting (el Pucará) waar zij leefden valt nog steeds te bezichtigen. Het middelpunt van Tilcara is Plaza Prado, een gemoedelijk plein met de Municipalidad en de kerk. Ook zijn er volop stalletjes met leuke handgemaakte spulletjes, handgeweven doeken en veel keramiek. 

Doordat hier enkele bekende kunstenaars hebben gewoond en met twee goede musea over kunst, en tevens regelmatig publiciteit in enkele bekende glossy magazines, is Tilcara een publiekstrekker geworden. Nieuwe restaurantjes, leuke moderne hotels en allerlei ateliers zijn er gekomen. Dat maakt het dorpje levendig en toch heeft het zijn eigen identiteit behouden. 

Het belangrijkste museum is wel Museo Arqueológico. Dit museum heeft een uitgebreide keramische collectie uit de precolumbiaanse tijd tot heden, van de gehele regio, maar ook uit Chili en Bolivia. Je krijgt een goed overzicht van de verschillende indianenculturen die in het noorden hebben geleefd. Een pronkstuk is een gemummificeerde indiaan. Het museum bevindt zich in een fraai gerestaureerd koloniaal gebouw met enkele patio’s aan de Plaza Prado. 

De andere musea zijn: Museo Soto Avendaño, dat naast het archeologische museum ligt. Het bezit veel beeldhouwwerk van deze gelijknamige beeldhouwer. Aan de overkant in Rivadavia 459, Museo José A. Terry, met werk van de gelijknamige schilder. 

Museo Arquelógico in Belgrano 445, is elke dag open van 9-12.30 en van 14-18 uur. Museo Soto Avendaño van 10-13 en van 15-18 uur. Museo José A. Terry van 9-19 uur. 

Drie grote feesten heeft Tilcara. Allereerst in januari Tilcareño, een folkloristisch festival van 15 tot 31 januari. Dan het carnaval, dat hier Quebradeño Carnival wordt genoemd, een mengeling van tradities van de indianen en de Spaanse kolonisten. Als laatste La Semana Santa, drie dagen voor Pasen is het belangrijkste feest. Duizenden mensen uit de gehele omtrek trekken woensdag de berg in met het beeld van de Maagd Maria! En keren daarna met veel dans en muziek terug naar het dorp. 

Twee kilometer buiten Tilcara ligt El Pucará. Het is een oud indianenfort, gebouwd al voordat de Inca’s hier kwamen, vermoedelijk tussen de 10de en 11de eeuw. Het is grotendeels een reconstructie, maar zeker de moeite waard om te bezoeken. Je krijgt een goed inzicht in de architectuur en de functie van de Pucará’s (wat vesting betekent in de Quechua indianentaal). Deze vestingen waren ook woongemeenschappen en opslagplaatsen voor voedsel en water. De constructie en organisatiestructuur van zo’n woongemeenschap laten zien dat hier een geciviliseerde gemeenschap woonde. Het fort ligt ten zuiden van Tilcara op een heuvel, vlak bij de RN 9. Bij de ingang heb je ook een botanische tuin met exotische planten en cactussen uit dit Punagebergte. 

Zo’n 15 km voor Humahuaca bij Uquia staat langs de weg (de RN 9) een kerkje met heel aparte schilderijen, Iglesia San Francisco de Paula y la Santa Cruz de Uquia. Er hangen aan de muur prachtige geschilderde engelen met vleugels, die gekleed zijn in 17de-eeuwse militaire kledij. Zij worden Los Angeles Arcabuceros (de musketier-engelen) genoemd. Maar ook het altaar is een pronkstuk! Het is niet een gebruikelijke manier in de katholieke kerk om op die manier engelen af te beelden, dus je bent hier getuige van een unieke verzameling schilderijen van de z.g. Cuzqueño school (zie kader hieronder). Het kerkje is een van de oudste in de provincie. Het dateert uit 1691.

De kerk is open van 10-12 en van 14-16 uur.