Zuid-Noorwegen

Swipe

Kragerø

De archipel van Kragerø behoort tot de mooiste plekken van Zuid-Noorwegen. Het is vooral bekend onder de Noren, veel minder onder buitenlandse toeristen. De panorama’s vanaf de verschillende uitzichtpunten, bijvoorbeeld Storkollen en Veten op Øya, zijn prachtig. De Noren hebben op de vele eilandjes eenvoudige houten buitenhuisjes in de kleuren wit, rood of geel staan. De vele bootjes dragen bij aan het bijzondere karakter van het dorp.

De belangrijkste eilanden zijn vanuit Kragerø verbonden met een veer. Het labyrint van scheren, rotseilanden, fjorden en nauwe doorgangen is een belevenis op zich. Een rondje met het veer is aan te bevelen. Er zouden 495 eiland(jes) liggen! Ooit was Kragerø in de tweede helft van de 19e eeuw de zesde grootste marineplaats van Noorwegen met ongeveer 170 schepen. De schilder Edvard Munch woonde een tijd in Kragerø en noemde het plaatsje ‘Perlen blant kystbyene’ (De parel onder de kustplaatsen). Een beeld van Munch, gemaakt door Per Elsdorff in 1998, staat bij Skrubben. Zijn collega en sprookjestekenaar Theodor Kittelsen (1857-1914) werd er geboren, zijn woonhuis (Kittelsenhuset) in het stadscentrum van Kragerø is open voor het publiek.

In het Biørnsborgparken van Kragerø staat een buste van de schilder en een fontein van de hand van de beroemde beeldhouwer Gustav Vigeland. Het gele stadshuis is ontworpen door Emil Victor Langlet, architect van het Noorse parlementsgebouw, en gebouwd in 1867 als woonhuis voor een redersgezin. Een bijzonderheid is de jaarlijkse skirace in juni rondom de haven Blandtarmen. Hiervoor legt men een speciaal skiparcours aan waarvoor de sneeuw uit de bergen wordt gehaald.

Het meest bezochte en bijzondere eiland is het smalle en 8 km lange Jomfruland (‘Eiland van de maagden’). Het ligt evenwijdig aan de kust en schermt het achterland af tegen invloeden van het ruige Skagerak. Het eiland is bekend om de witte bosanemonen die begin mei bloeien. Bij Øitangen staat een vogelstation. Jomfruland is zeer vogelrijk, er broeden zo’n zeventig vogelsoorten. Het eiland is het restant van een morene, een puinafzetting van een grote gletsjer. De ontelbare hoeveelheden ronde stenen aan de zeeoever zijn gevolg van het slijpwerk van prehistorische gletsjers. Op het eiland staan twee vuurtorens. Jomfruland is bereikbaar per veer vanuit Kragerø.

Risør

De zuidkust van Noorwegen is vergeven van de dorpjes en stadjes met witte houten huizen. Idyllische plaatsjes met haventjes waar jachten, zeilboten en vissersschepen het panorama bepalen. Tientallen zeilmasten vormen een mariene bamboeplantage. Risør is ook zo’n kustplaats.

De toeristenbranche promoot Risør vooral als kunst- en cultuurstad. Kunstenaars zijn er veel te vinden, net als galerietjes. Verschillende festivals horen bij deze plaats, zoals het Trebåtfestival (houten boten), Villvin Kunsthåndverk en het Ris-ør Kammermusikfest, alle in de zomer. Ook is er een zeeaquarium, Risør Akvarium.

Lyngør

Lyngør is verdeeld over vier eilandjes voor de kust in de gemeente Tvedestrand. Het autovrije kustgehucht Lyngør met bijna honderd inwoners verwierf de status ‘best geconserveerd dorp van Europa’. In deze buurtschap zijn nog ondernemingen terug te vinden die te maken hebben met de zeevaart, zoals de Lyngør Seilmakerverksted. Vlakbij vond de Zeeslag van Lyngør tussen Denemarken en Groot-Brittanië plaats in 1811. De Britten wonnen en de Denen zagen zich genoodzaakt hun deelname in de Napoleontische Oorlog te beëindigen en uiteindelijk verloren ze daardoor Noorwegen aan Zweden. Lyngør is vooral bekend vanwege de waterrecreatie.

Wolproducent Lyngør Trikotage, gevestigd in Tvedestrand, verwierf bekendheid als leverancier van het Noorse leger. Tvedestrand is een boekenstadje met veel tweedehands boekwinkels. Op 7 km van het centrum van Tvedestrand staat Næs Jernverk, de oudste nog bestaande Noorse ijzerfabriek. Aan deze 17e-eeuwse ijzerfabiek is een museum verbonden, Næs Jernverksmuseum.

Arendal

Arendal was ooit één van de grootste havensteden van Noorwegen. Er zijn historische handelsbanden met onder meer Nederland. Arendal kreeg het zwaar te verduren, toen de Deense koning Christian IV Kristiansand in 1641 stichtte. Hij gaf de nieuwe stad een handelsmonopolie. Arendal protesteerde heftig. De stad verwierf later nieuwe handelsrechten en bloeide in de late 17e en 18e eeuw op.

Het verleden komt nog een beetje tot leven in de oude wijk met witte huizen, Tyholmen. Op dit schiereilandje staat het witte 19e-eeuwse stadhuis aan de Rådhusgaten, direct aan het water. De maritieme activiteiten in Arendal vinden plaats rond de haventjes Pollen, Rådhusgaten en Kittelsbukt. In het regionale museum Aust-Agder Kulturhistoriske Senter besteedt men vooral aandacht aan de geschiedenis van de scheepvaart en Arendal.

Het stadsmuseum van Arendal, Kløckers Hus, is de moeite waard om te bezoeken. Het eiland Merdø is eveneens de moeite waard: de sfeervolle huizen, het strand, het nostalgische museum en landhuis Merdøgaard.

Arendal mist de gezelligheid van de nabijgelegen kleinere en provinciale plaatsjes Grimstad en Lillesand.

Grimstad

Grimstad ontvangt volgens eigen zeggen de meeste zonnedagen van Noorwegen. Het is een aardig havenstadje met leuke winkeltjes, schilderachtige witte huisjes tegen de heuvels en een levendige vishandel. Hier volgde schrijver Henrik Ibsen zijn apothekersopleiding in de 19e eeuw, hij schreef er zijn eerste stukken. Het stadsmuseum besteedt aandacht aan deze nationale auteur.

De stichting ‘Selskapet for Grimstad Bys Vel’ kocht vele eilandjes voor de kust bij Grimstad, legde strandjes en andere voorzieningen aan en stelde de eilandjes open voor het publiek. In de vroege zomer vindt een festival van korte films plaats.

Lillesand

Lillesand is een typisch Zuid-Noors kustplaatsje: gezellig en wit. In het centrum van Lillesand bevindt zich het plaatselijke scheepsmuseum in Carl Knudsengård. De vele eilandjes en rotsen voor de kust bij Lillesand vormen een beschutte vaarweg in de richting van Kristiansand, Blindleia, waar veel pleziervaartuigen hun heil zoeken.

Brekkestø op het eiland Justøy (bereikbaar per brug) is een kleinood waar veel kunstenaars uit Oslo en Kristiansand hun inspiratie zochten. Met haar vele kleine (gast)huisjes is de nederzetting goed bewaard gebleven. Halverwege tussen Lillesand en Kristiansand biedt het Høvågmuseum een inkijkje in de wereld van de prehistorie en de Vikingperiode.

10 prachtige bestemmingen in Kragerø en Noorwegen