De Samen hadden ondanks de harde leefomstandigheden een cultuur die was aangepast aan de natuurlijke omgeving en het ecosysteem van Lapland. Oorspronkelijk waren er drie groepen: de Berg-Samen, de Bos-Samen en de Kust-Samen. De Berg-Samen waren nomaden, die met de rendierkuddes meetrokken van de winterfourageergebieden naar de zomerweiden in de bergen. De Bos-Samen leefden naast de rendierhouderij ook van de landbouw, en de Kust-Samen leefden vooral van de visvangst, jacht en veeteelt.

Het laatste natuurvolk van Europa vormt tegenwoordig een minderheid in hun eigen gebied, en maakt slechts 3,5% van de totale bevolking uit. Er leven in totaal ongeveer 70.000 Samen, waarvan 35.000 in Noorwegen. Slechts in enkele gemeenten van Noorwegen (Kautokeino en Karasjok) vormen de Samen een meerderheid. In Finnmark hebben zowel de provincie als 5 gemeenten officiële namen in het Samisch en in het Noors. Ongeveer de helft van alle Samen spreekt een van de Samische talen, die verwant zijn aan het Fins. De belangrijkste Samische taal is het Noord-Samisch of Berg-Samisch. De meeste Samen zijn gemakkelijk herkenbaar aan hun kleinere gestalte en hun donkerder huidskleur. Maar veel Samen zijn volledig opgegaan in de moderne samenleving en leven, wonen en werken als gewone Noren, Zweden of Finnen. Toch is er de laatste decennia een sterke opleving van de Samische cultuur en is er een sterk gegroeid gemeenschappelijk bewustzijn. Het conflict over de aanleg van een dam in de rivier Altaelva in de jaren zestig en zeventig zette de rechten van de Sami op de politieke agenda. Door de voorgenomen dam dreigde veel Samiland, waaronder een dorp, onder water te verdwijnen.

Sami vlag en parlement

Sinds 1986 hebben de Samen een gemeenschappelijke vlag in de bonte kleuren rood-groen-geel-blauw van de nationale klederdracht; de cirkel in het centrum verbeeldt de zon en de maan. In Noorwegen kiezen de Samen uit de eigen gemeenschap leden voor een parlement, dat een adviesrol vervult. De hoofdstad van Sapmi is Kárášjohka (Karasjok) waar ook het ‘Sameting’, het Samische parlement, is gevestigd. De Noorse omroep ‘Sameradio’ verzorgt vanuit deze stad radio-uitzendingen in het Samisch. En sinds 2001 wordt er dagelijks een gezamenlijk tv-journaal in het Samisch uitgezonden in Noorwegen, Zweden en Finland. Ook zijn er tijdschriften en kranten in het Samisch. Meer informatie over de Samen vindt u op de websites van het informatiecentrum voor inheemse volken.