De oorsprong van het pelgrimsoord is niet bekend; men vermoed dat in het verleden op deze plek een bron ontsprong waar men een primitief heiligdom bij bouwde. Vervolgens vestigde zich hier een kluizenaar. De grote vraag blijft echter: wie was deze kluizenaar? In 1166 vond men bij het delven van een graf een lichaam aan de voet van de rots. Groot was de verbazing: het lichaam moest eeuwen oud zijn, maar het bleek vrijwel onaangetast. Men legde het lichaam bij het altaar in de kerk, om het aan de pelgrims te tonen. Men vermoedde dat dit de kluizenaar was die hier gewoond had en noemde hem Roc Amator (Sint-Amadour), `hij die van de rots houdt'. Dit verbasterde in de loop der tijd in Rocamadour. Volgens een legende was de kluizenaar in werkelijkheid niemand anders dan de heilige Zacheüs, de joodse tollenaar uit Jericho waar Jezus van Nazareth overnachtte. Zijn vrouw, de heilige Veronica, werd later een dienares van Maria, de moeder van Jezus. Nadat hij na de dood van Jezus en op aanraden van Maria uit Palestina vluchtte, vertrok hij naar het toenmalige Gallië en stichtte er een heiligdom ter ere van Maria.

Ruim 400 jaar later lag het lijk nog steeds ongeschonden in de kerk, in afwachting van zijn verrijzenis. Centrum van verering was het beeld van de Zwarte Madonna (La Vierge Noir), een zwart gekleurd beeld van Maria met op haar schoot Jezus. Het eenvoudige houten beeld, met gouden ranken op polsen en hals, is beroemd om de tedere glimlach op het gezicht. Het Mariabeeld was verantwoordelijk voor veel mirakels; niet minder dan 126 wonderen zijn er in het mirakelboek opgetekend. Troubadours, zangers en verhalenvertellers verspreidden het verhaal van Rocamadour door Europa, met als gevolg dat duizenden pelgrims naar Rocamadour trokken, waaronder beroemdheden als Hendrik II Plantagenet, de koning van Engeland in de 12de eeuw, Philips de Schone in de 14de eeuw en Lodewijk XI in de 15de eeuw. Zij waren op zoek naar verlossing van hun zonden of vroegen om genezing van een ziekte. Dat dit niet altijd zonder resultaat was bleek uit de vele geschenken die de pelgrims achterlieten. In de 13de eeuw verdrongen zich op sommige dagen meer dan 30.000 pelgrims voor de stadspoorten van Rocamadour! Onder hen waren ook pelgrims die op weg waren naar Santiago de Compostella in Spanje. Met kettingen om hun nek, als boetedoening, beklommen zij op hun knieën de 216 traptreden die vanuit de benedenstad naar de Cité Religieuse leiden. Tijdens de Honderdjarige Oorlog en de Godsdienstoorlogen had het pelgrimsoord veel te leiden. De hugenoten probeerden het lichaam van Sint-Amadour te verbranden; toen dit niet lukte sloegen zij het aan stukken. Als door een wonder bleef het houten beeld van de Zwarte Madonna gespaard! Toch heeft het beeld het in de loop der eeuwen niet gemakkelijk gehad: in de 13de eeuw werd het vertrapt door soldaten; tijdens de Godsdienstoorlogen sloeg men het van de sokkel; en in de 19de eeuw stalen dieven de kronen. De huidige kronen zijn pas in de vorige eeuw vervaardigd. In de 19de eeuw begon men ook de gebouwen te herstellen en kwamen er weer pelgrims naar Rocamadour. Zij komen tot op de dag van vandaag naar dit bedevaartsoord, al zijn de toeristen duidelijk in de meerderheid.

De Benedenstad

De benedenstad bestaat uit slechts één lange straat: de Rue de la Couronnerie. De Porte Salmon en de Porte du Figuier sluiten de weg in het oosten af; de 13de-eeuwse Port Hugon, de Porte Basse en de 13de-eeuwse Porte Cabilière zorgen voor bescherming in het westen. Deze versterkingen waren nodig om het dorp en de heiligdommen te beschermen tegen plunderingen, overigens vaak zonder resultaat. Bij de Porte du Figuier (Vijgenpoort) ligt het Place Bernard de Ventadour met het Museum van Oude Speelgoedauto's (Musée du Jouet Ancien Automobile). In het museum staan circa 100 speelgoedauto's uit de periode 1910-1960.

Museum van oude speelgoedauto's geopend: juli-aug. dgls. 9-19 u.; sept.-juni dgls. 9-12 u. en 14-19 u.

In het 15de-eeuwse Hôtel de Ville, halverwege de hoofdstraat, kunt u het stadhuis en het goed gedocumenteerde Toeristen-informatiekantoor vinden en enkele prachtige wandtapijten van Jean Lurc"at (1892-1966). Jean Lurc'at Art Gallery geopend: juli-25 sept. dgls. 10-20 u.; april-juni en 26 sept.-okt. do.-di. 10-12 u. en 15-18 u.

In deze straat kunt u ook een bezoek brengen aan het Musée Roland-le-Preux, een wassenbeeldenmuseum dat de geschiedenis van Rocamadour uitbeeld. Musée Roland-le-Preux geopend: juli-aug. dgls 9-19 u.; palmzondag-juni en sept.-okt. dgls. 9-12 u. en 14-18 u. Links van het Toeristen-informatiekantoor is het beginpunt van de Escalier des Pèlerins, de trap naar de Cité Religieuse.

In de loop der tijd zijn de kalkstenen traptreden uitgesleten, met als gevolg dat er overal fossielen te voorschijn komen. Opvallend zijn de ongeveer 150 miljoen jaar oude fossielen van een soort inktvissen (belemnieten; pijlsteen) en zeeëgels. U kunt natuurlijk ook gebruik maken van de lift (ascenseur), bij de Porte Salmon honderd meter rechts van het Toeristen-informatiekantoor, die de benedenstad met de heiligdommen verbindt.

De Cité Religieuse

Tijdens de klim omhoog passeert u het Paleis van de bisschoppen van Tulle met een 39 m hoge peperbustoren op de hoek. Het paleis met zijn vele ramen werd in de 19de eeuw geheel gerestaureerd. Het gebouw herbergt het Museum van Religieuze Kunst (Musée d'Art Sacré) ofwel het Museum Francis Poulenc, vernoemd naar de componist die hier in 1936 de Litanies à la Vierge Noire de Rocamadour schreef. Het museum bezit 17de-eeuws beeldhouwwerk, schilderijen, iconen en religieuze kunstwerken van zilver en goud. De ingang van het museum is op het Plein der Heiligdommen. Dit plein is als volgt bereikbaar: u wandelt via de Rue de la Mercerie, de oudste straat van Rocamadour, en de Porte du Fort onder het paleis door naar dit plein.

Museum van Religieuze kunst geopend: april-okt. dgls. 9-12 u. en 14-18 u.

Rondom het Plein der Heiligdommen liggen de zeven kerken en kapellen. Het opvallendste gebouw is de 12de-eeuwse Basiliek Saint-Saveur, een gebouw met zowel romaanse als gotische invloeden. Het is de grootste kerk van Rocamadour: tot in de vorige eeuw mochten de pelgrims hier gratis de nacht door brengen. De voorstelling op het 18de-eeuwse houten altaar stelt de hemelvaart van Maria voor; het 16de-eeuwse beeld van Christus heeft de lanssteek rechts in plaats van links zitten. In de 12de-eeuwse crypte lag tot de Godsdienstoorlogen het ongeschonden lichaam van Sint-Amadour.

De Kapel Notre Dame ligt eveneens aan het Plein der Heiligdommen. In deze kapel staat het beroemde 12de-eeuwse beeld van de Zwarte Madonna. De kapel werd in 1479 verwoest door vallend gesteente, maar werd direct weer opgebouwd. De prachtig gebeeldhouwde toegangsdeur in de flamboyant-gotische stijl stamt uit deze tijd, evenals de fraaie muurschildering `van de drie doden en de drie levenden'. Op deze schildering herinneren de doden de levenden aan het feit dat ook zij eens zullen sterven. In de 19de eeuw restaureerde men het heiligdom. De kapel is het meest bezochte heiligdom van Rocamadour. De achterwand van de kapel is zwartgeblakerd van de ontelbare kaarsjes die de pelgrims ter ere van Maria hebben ontstoken. Ook nu nog branden er honderden kaarsjes ter ere van haar. De smeedijzeren klok in het koepeltje stamt uit de 9de eeuw. Volgens de overlevering luidt de klok uit zichzelf als zeelieden in nood de naam van Maria aanroepen.

Op de buitenmuur van de Sint-Michielkapel is in de 12de eeuw een fraai fresco aangebracht, met zeer goed bewaard gebleven afbeeldingen van de verkondiging van de geboorte van Jezus aan Maria door de aartsengel Gabriël (de twee arcaden links) en het bezoek van Elizabeth (een nicht) aan Maria (de omhelzing in de rechter arcade). De schildering is nooit gerestaureerd en is een van de best bewaard gebleven romaanse schilderingen in Europa. Eronder is een 14de-eeuwse afbeelding van Sint-Christoffel, de beschermheilige van de reizigers. De schilderingen in het interieur stammen uit de 13de eeuw, maar werden in deze eeuw gerestaureerd. Op de afbeeldingen staan Christus en de vier evangelisten, en de aartsengel Sint-Michiel die de zielen weegt bij het vagevuur.

De Kruisweg

Een tunnel onder de basiliek door leidt naar een uitzichtspunt met zicht op de vallei van de Alzou. Vandaar slingert een wandelpad tegen de rotswand op naar het 14de-eeuwse kasteel op het kalkstenen plateau. Het wandelpad is een Via Dolorosa, de kruisweg van Christus; het herdenkt de lijdensweg van Jezus vanaf zijn veroordeling tot aan zijn dood. De lange route (5 min. langer) voert langs alle 14 staties. U kunt vanaf de Cité Religieuse ook gebruik maken van een lift die de afstand tussen de heiligdommen en het kasteel overbrugt.

Het kasteel

Het kasteel had tot taak om de heiligdommen tegen plunderaars te verdedigen; een bijna 200 m lange verdedigingsmuur beschermde de rand van de kloof. Het uitzichtspunt op de verdedigingsmuur biedt een goed uitzicht op de weide omgeving.

Verdedigingsmuren geopend: juli-aug. dgls. 9-21.30 u.; april-juni en sept.-okt. dgls. 9-12 u. en 13.30-18 u.

Rocher des Aigles

Schuin achter de parkeerplaats bij het kasteel kunt u het Rocher des Aigles (adelaarsrots) vinden, een broedcentrum voor roofvogels. In het centrum leven ongeveer honderd zeldzame roofvogels. Om hun rust te verzekeren is het kijkgedeelte beperkt. Dagelijks zijn er demonstraties met onder meer valken, adelaars en gieren.

Rocher des Aigles geopend: juli-aug. 10-18 u., demonstraties 11, 13, 14.30, 15.30, 16.30 en 17.30 u.; okt.-nov. ma.-za. 14-16 u., zo. en schoolvak. 14-17 u., demonstraties ma.-za. 15 u., zo. en schoolvak. 15 en 16 u.; april-juni en sept. ma.-za. 10-12 u. en 14-17 u., zo. en schoolvak. 10-12 u. en 14-18 u., demonstraties ma.-za. 11, 15 en 16 u., zo. en schoolvak. 11, 15, 16 en 17 u.

Het Hospitalet

Ten noorden van de benedenstad en bereikbaar via de Voie Sante (Heilige Weg) ligt het gehucht Hospitalet. Velen bezoeken deze nederzetting, omdat u vanaf hier een fraai uitzicht heeft op Rocamadour. In het verleden liepen de pelgrims vanaf dit gehucht naar de Cité Religieuse. Hier stond vanaf de 11de eeuw het hospitaal Sint-Jan, een hospitaal ten behoeve van zieke pelgrims die bij de Zwarte Madonna om genezing smeekten. Tegenwoordig kunt u alleen de fundamenten van dit gebouw bewonderen. De 13de-eeuwse kapel van het hospitaal kunt u nog wel bezichtigen; de smalle klokkentoren plaatste men pas in de 19de eeuw op het gebouw. In de omgeving kunt u het kerkhof (Champ des Pauvres) vinden, waar men gestorven pelgrims en de armen van Rocamadour naar het graf bracht. In Hospitalet is een Toeristen-informatiekantoor met er tegenover het Aquarium. In de aquariums zwemmen vooral vissen die de rivieren van Frankrijk bevolken.

Aquarium geopend: juli-aug. dgls. 10-19 u.; de rest van het jaar zo., feestd. en schoolvak. 14-18 u.

Grotte des Merveilles

Op 100 m van het Toeristen-informatiekantoor ligt de Grotte des Merveilles ofwel de prehistorische Wondergrot. In de grot staan stalagmieten en hangen stalactieten; de wanden zijn ongeveer 20.000 jaar geleden door onze verre voorouders (de Cro-Magnonmens) beschilderd met onder meer paarden, herten, hyena's en handafdrukken.

Grotte des Merveilles geopend: juli-aug. dgls. 9-19 u. april-juni en sept.-okt. dgls. 10-12 u. en 14-18 u.; rondleiding: 30 min.

Euro Miniland

In Hospitalet kunt u ook het Euro Miniland vinden, een soort automatenmuseum waar tientallen treinmodellen door een fraai aangelegd miniatuur landschap rijden. Het museum, ook wel La Féérie du Rail genoemd, opende in 1982 zijn deuren; men werkte 31.000 uur aan het miniatuurlandschap. Op bepaalde uren zijn er demonstraties.

Euro Miniland geopend (demonstraties): april-10 juni en sept. 11,15, 14.45 en 16.30 u.; 11 juni-13 juli 10.45, 11.30, 13.45, 14.40, 15.25, 16.10 en 17 u.; 14 juli-25 aug. 10.45, 11.30, 13.45, 14.25, 15.10, 15.55, 16.40, 17.25, 18.15 en 21.30 u.; 26-31 aug. 10.45, 11.30, 13.45, 14.40, 15.25, 16.10 en 17 u.; 1-11 nov. 14.45 en 16.15 u.

La Fôret des Singes

Bij het Hospitalet ligt het Fôret des Singes. In dit Apenbos leven circa 100 makaakapen in beperkte vrijheid. De dieren zijn redelijk tam en benaderbaar.

La Fôret des Singes geopend: juli-aug. dgls. 10-19 u.; april-juni en sept. dgls. 10-12 u. en 13-18 u.; okt. ma.-za. 13-17 u., zo. en schoolvak. 10-12 u. en 13-17 u.

Wandeling langs de molens

Vanaf het Toeristen-informatiekantoor in Hospitalet kunt u een 4,5 uur durende wandeling maken door het dal van de Alzou. De 13 km lange wandeling langs de GR6 voert door de Gorges de l'Alzou langs verscheidene molens, zoals de Moulin de Boulégie, Moulin de Sirogne, Moulin de la Mouline, Moulin de Tournefeuille en de Moulin du Saut. Vanaf de Moulin du Saut (een ruïne) voert de route terug over het plateau naar Hospitalet. Beschikt u over weinig tijd, dan kunt u met de auto naar de Moulin du Saut rijden (richting Gramat). Vanaf deze molen wandelt u door de Gorge de l'Alzou naar de Moulin de Tournefeuille en weer terug. In totaal bent u dan ruim 2 uur onderweg.

Verder kunt u wandelingen maken over het zogenoemde Circuit de la Fage (afstand 10 km, duur ca. 3 u.) en het Circuit du Moulin de Cougnaguet (afstand 17 km, duur ca. 5 u.). Kaartjes en routebeschrijvingen kunt u bij de toeristen-informatiekantoren in Rocamadour en Hospitalet krijgen.

Le Moulin de Cougnaguet

Op 6 km ten westen van Rocamadour (D24, richting Souillac) ligt de 13de-eeuwse Molen van Cougnaguet. In de 16de eeuw werd de molen aangepast aan de eisen van die tijd. De molen ligt op de oever van de Ouysse en is nog steeds in bedrijf.

Le Moulin de Cougnaguet geopend: april-15 okt. dgls. 9-12 u. en 14-19 u.

Druipsteengrotten van Lacave

Op een afstand van 10 km ten noordwesten van Rocamadour (D24, richting Souillac) liggen de Druipsteengrotten van Lacave. De druipsteenformaties weerspiegelen zich in het vele water dat door de grotten stroomt. Bijzonder zijn de 60 m hoge Domzaal en de 2000 m2 grote zaal der wonderen. Door de grotten rijdt een elektrisch treintje; vergeet niet om een jas of een dikke trui mee te nemen!.

Grotten van Lacave geopend: 15 juli-aug. dgls. 8-18.30 u.; 15 mrt-14 juli en sept. dgls. 9-12 u. en 14-18 u.; okt.-5 nov. dgls. 10-12 u. en 14-17 u.; rondleiding 1 u. 15 min.

Toeristen-informatiekantoor: Hôtel de Ville, Rue de la Couronnerie, Rocamadour.

Tocht per luchtballon: I.T.E. Pech de Gourbière.

Fietsverhuur: les Amis de la Nature, Hospitalet.

Avondtocht per treintje door de straten van Rocamadour: Le Petit Train, april-15 aug. dgls. vertrek vanaf het Hôtel-rest. Lion d'Or.

Discotheek: Rock'Amadeus.