Griekse Eilanden

Swipe

Geloof

Bijna de hele Griekse populatie is Grieks-orthodox (96 %). Het geloof is sterk verweven met het leven van de Grieken. Ook veel Griekse jongeren zijn vrome aanhangers van het Grieks-orthodoxe geloof. Kerk en staat zijn in Griekenland niet gescheiden. De bijzondere positie van de Grieks-orthodoxe kerk is vastgelegd in de grondwet. Vrijheid van godsdienst wordt gegarandeerd, maar missie- en zendingsactiviteiten van andere godsdiensten zijn niet toegestaan. Het in omloop brengen van andere bijbelversies dan de door de Grieks-orthodoxe Kerk goedgekeurde is verboden.

Het orthodoxe geloof ontstond in 1045 toen men zich losmaakte van de kerk van Rome. Dat wordt het Grote Schisma genoemd. In de 19de eeuw ontstonden de verschillende nationale orthodoxe kerken, zoals de Russisch-orthodoxe kerk, de Servisch-orthodoxe kerk en de Grieks-orthodoxe kerk.

Het grootste verschil met de Rooms-katholieke kerk is dat het gezag van de Paus niet wordt erkend. Het hoogste gezag is Christus en die heeft geen plaatsvervanger op aarde. Verder stamt de liturgie uit de Byzantijnse tijd en is het verboden om beelden van heiligen te maken. Platte afbeeldingen in de vorm van iconen zijn wel toegelaten. Iconen ziet men dus overal.

De Griekse priester (papás) is herkenbaar aan zijn zwarte gewaad, zijn lange baard en lange haar in een knotje en zwarte kalot. Deze priester is de spil van het dorpsleven en is ook getrouwd en heeft een gezin. Hogere priesters en de monniken in de vele kloosters leven volgens het celibaat. De aartsbisschop van Athene Christodoulos staat aan het hoofd van de Grieks-Orthodoxe kerk die 32 bisdommen telt.

De rituelen in de Grieks-Orthodoxe kerk en de inrichting zijn ook heel anders dan in de katholieke kerk. De gelovigen zitten niet, maar staan en spelen geen actieve rol tijdens de kerkdiensten. De priester werkt een aantal handelingen af en spreekt/zingt mysterieuze teksten. Het altaar, het heiligste der heiligen, is afgescheiden door de iconostásis, een rijkelijk met iconen versierde wand. Alleen de priester mag deze ruimte die apsís wordt genoemd, betreden.

Het is helemaal niet onbeleefd om midden in de urenlange kerkdienst binnen te komen. Dat doen de Grieken ook. Ook voortijdig de kerk verlaten, mag gewoon. Als een gelovige de kerk binnen komt doet hij dat vaak achteruitlopend uit respect. Bij het binnengaan wordt het orthodoxe kruis geslagen: met de duim tegen wijs- en middelvinger van de rechterhand wordt eerst het voorhoofd aangeraakt en vervolgens de rechterschouder, het middenrif en de linkerschouder. En dat drie keer achter elkaar. Men slaat ook vaak een kruis als men een kerk of klooster passeert.

Een andere traditie is het kussen van de iconen. Meestal is er een glasplaat over een veelgekuste icoon geplaatst die af en toe wordt schoongepoetst door een vrijwilligster. In iedere kerk kunnen kaarsen worden aangestoken en vaak worden er briefjes achtergelaten met de namen van dierbaren waar de priester dan zijn gebed aan zal wijden.

Bijgeloof

Ook bijgeloof speelt een grote rol in het dagelijkse leven. Zo wordt er vaak een streng knoflook boven de deur gehangen om het kwaad op afstand te houden. Aan het fenomeen ‘Boze Oog' wordt sterk geloof gehecht. Iemand die ‘beoogd' is oftewel matiasméni is, heeft een soort vloek over zich uitgesproken gekregen. Lijdt u aan hoofdpijn of wordt u plotseling ziek, dan is de kans groot dat u het ‘boze oog' heeft gekregen. Het 'boze oog' kan op afstand gehouden worden door het dragen van een blauw oogje (matiáki) in de vorm van een hangertje. Ook kan het boze oog worden tegengegaan door niet te veel op te scheppen over gezondheid of rijkdom. Bepaalde oudere vrouwen kunnen de vloek teniet doen. Ze kijken eerst of het slachtoffer echt ten prooi is gevallen aan het 'boze oog' door een lepel olie in een glas water te laten vallen. Lost de olie op dan is er inderdaad sprake van een vloek. Na wat toverspreuken kan het ‘boze oog' verbannen worden.

Iemand die het boze oog kan geven, weet dat over het algemeen niet van zichzelf. Het bijgeloof luidt dat het boze oog verpakt kan zitten in een compliment. Een compliment zou afgunst verbergen en door het compliment wordt die jaloezie overgebracht met alle gevolgen van dien. Na een compliment drie keer op de grond spugen is dé remedie. Het boze oog zou hiermee worden verdreven.

10 prachtige bestemmingen in Griekse Eilanden