Ook op politiek gebied deed Samokov van zich spreken. De opkomst van het socialisme in de regio aan het begin van de 20e eeuw ging in Zuidwest-Bulgarije zeer langzaam. De fabricage en de verkoop van iconen uit de Samokov-school liep in die tijd sterk terug en dat leidde tot de totstandkoming van de zogenoemde Samokov Commune in 1910. De kunstenaars kwamen in opstand tegen de plaatselijke (sociaal-democratische) overheid die laksheid werd verweten en ze brachten allerlei activiteiten samen. Er werden machines aangekocht, hout en verf, ze gebruikten gezamenlijk allerlei faciliteiten, kortom ze bundelden de krachten op één plaats, ze maakten zich sterk tegen de overheid die het allemaal met lede ogen aanzag. Men probeerde nog het tij te keren door een progressief belastingstelsel in te voeren, maar de gemeenschap van Samokov had er schoon genoeg van, ze hesen zelfs een rode vlag op het gebouw van het partijbestuur.

Ze waren er op uit om het roer van de gemeente in handen te geven van het gewone volk. Ze konden echter niet verhinderen dat hun kandidaten bij de verkiezingen in 1912, mede dankzij de gevestigde orde en vooral door het ingrijpen van de politie werden weggestemd. Ze hadden zich inmiddels ook de woede van tsaar Ferdinand op de hals gehaald die opdracht gaf om vanaf de doorgaande weg naar Borovets een aftakking te maken naar Samokov teneinde de ‘rebellen’ daar gemakkelijker onder controle te kunnen houden. Ondanks het feit dat ze geen voet meer aan de grond zouden krijgen, bleef het ideaal van samen zaken oppakken en samen doelen bereiken voortleven. De snelheid waarmee ze hun doelen wilden bereiken werd echter aanmerkelijk ingetoomd en mede dankzij dat beleid werd tijdens de verkiezingen van 1919 voor het eerst in de geschiedenis een overwinning behaald door de zogenaamde linkse vleugel. Daarmee ging Samokov de Bulgaarse geschiedenis in als eerste stad waar het volk het met elkaar voor het zeggen had.

Hoewel er in de stad weinig bezienswaardigs is, bezoeken veel mensen de Samokovschool die gevestigd is op de eerste verdieping van het historisch museum van de stad, waar uiteraard veel terug te vinden is over het leven en werk van Dimitrov en Zograf. U kunt er ook iconen kopen van minder bekende kunstenaars, maar u bent er altijd zeker van dat u werk uit de Samokovschool koopt.

Het nonnenklooster gewijd aan Sv. Bogoroditsa is een ander veel bezocht gebouw, vooral vanwege de fraaie schilderingen. Opvallend aan de Sv. Nikolaikerk zijn de windhanen, die elk van de torens sieren, een weinig in zwang zijnd gebruik in Bulgarije.

Verder kunt u een kijkje nemen bij de kunstig bewerkte altaarmuur van de bisschopskerk aan de ul. Zahari Zograf. De Bairakli moskee is overigens een van de weinige echte monumenten die u in Samokov kunt vinden, wellicht samen met de fontein die eveneens door de Turken werd gebouwd, en die te vinden is op het centrale plein. Als u Samokov op maandagochtend bezoekt kunt u meteen een kijkje nemen op de grote weekmarkt nabij de moskee.