Vlak na de Kroatisch-Bosnische grens rijdt u vanzelf het centrum binnen. Na de kleine katholieke kerk gepasseerd te zijn komt u bij een moskee met een slanke en opvallend hoge minaret. Het stadspark achter de moskee dient bij mooi weer als ontmoetingsplaats voor de inwoners van het stadje. Terwijl oude mannetjes op bankjes hevig discussiëren, flaneren de jongeren in groepjes langs de lange schaduwrijke laan. Aan het begin van die laan, net achter de moskee, staat een monument ter herinnering aan de partizanen in de Tweede Wereldoorlog.

Op een heuvel boven de rivier Graborska staat de oude burcht, die de stad haar naam gaf. De vesting werd in de middeleeuwen gebouwd en staat beschreven in een document uit 1280. De Turken bouwden in de zeventiende eeuw een tweede verdedigingsmuur, breidden de burcht uit en bouwden een moskee binnen de vestingmuren. In de loop der eeuwen onderging de burcht steeds weer nieuwe aanvallen en werd daardoor ernstig beschadigd. Nu is hotel Stari Grad er gevestigd.

Agrokomerc

Velika Kladuša was in de Joegoslavische tijd een van de welvarendste steden van Bosnië. Het pluimveebedrijf Agrokomerc groeide onder directeur Fikret Abdic uit tot een bloeiende en veelzijdige onderneming. In 1987 was Agrokomerc met 13000 werknemers veruit de grootste werkgever van de regio. Het bedrijf bleek zich echter schuldig gemaakt te hebben aan grootschalige frauduleuze handelingen. De affaire had een verwoestend effect op de economie van het noordwesten van Bosnië. Veel mensen waren er echter van overtuigd dat de affaire door Belgrado in scène was gezet om Fikret Abdic, een potentiële leider voor de Bosnjakken, in diskrediet te brengen. Abdic bleef mateloos populair en verwierf grote politieke invloed. Bij de eerste vrije verkiezingen in Bosnië in 1990 kreeg hij meer stemmen dan zijn medestrijder Alija Izetbegovic, maar stapte uit de partij vanwege de te nationalistische koers die deze vaarde. In de oorlog riep hij de Autonome Republiek Bihac uit. De fabrieksgebouwen van Agrokomerc aan de rand van de stad zijn de stille getuigen van de betere tijden die de bevolking gekend heeft.

De omgeving van Velika Kladuša

Er zijn twee manieren om vanuit Velika Kladuša naar het zuiden richting Cazin en Bihac te rijden. De kortste en snelste weg gaat via Mala Kladuša, waar een groot thermaal bad is dat een geneeskrachtige werking zou hebben. In het stadje staat ook een buitenproportioneel grote moskee, die na de burgeroorlog gebouwd werd. Wie de tijd heeft kan ook kiezen voor een omweg via Vrnograc. In dit schilderachtig tussen de heuvels gelegen dorpje staat een landhuis, dat in 1456 door een welvarende familie gebouwd is. Ook in de dorpjes Podzvizd, Bužim en Todorovo zijn nog enkele resten te vinden, die duiden op eeuwenlange westerse invloed in dit gebied. De beboste heuvels rondom Velika Kladuša zijn een geliefd jachtgebied en in de riviertjes Glinica, Kladušnica en Grbarska wordt veel gevist.