De Italianen die het eiland vanaf 1912 bezetten, hadden er hun marinebasis. In de Tweede wereldoorlog is er flink gevochten in dit gebied. Uit het verleden heeft het eiland niet zo’n goede naam. In 1957 werd er een open psychiatrische inrichting op het eiland geopend waar geesteszieken uit heel Griekenland naartoe werden gestuurd en tijdens het Kolonelsregime werden er politieke gevangenen vastgehouden. Misschien dat het er daarom nog steeds rustig is gebleven qua toerisme.

Het is dus een prima plek voor iedereen die op zoek is naar een ontspannen Griekse vakantie. Ook liefhebbers van kerkjes (er zijn er meer dan 100 op het eiland) en middeleeuwse bouwwerken zullen er aan hun trekken komen. Omdat het een vrij vlak eiland is, kan er uitstekend gefietst en gewandeld worden. Om Leros heen liggen diverse piepkleine eilandjes die met een bootje te bezoeken zijn.

Leros in het kort:

# Oppervlakte: ca 53 km2

# Kustlijn: ca 71 km2

# Inwoners: ca 8.500

# Hoofdstad: Platanos

Platanos en omgeving

Het imposante fort bovenop een kale berg dat boven het stadje uittorent en ’s avonds prachtig verlicht is, is het eerste wat opvalt aan Platanos, de hoofdstad van Leros aan de oostkust van het eiland. Het kasteel is in de Byzantijnse tijd gebouwd op de plek waar ooit de antieke akropolis stond. De Johannieterridders hebben de vesting later uitgebreid. Het is te voet bereikbaar (via een trap), maar er gaat ook een weg naartoe. Ook de rij oude windmolens die al van ver zijn te onderscheiden iets lager op de berg, is karakteristiek.

De huizen in Platanos zijn traditioneel en tegen de heuvel opgebouwd. Het is erg leuk om door de nauwe straatjes te dwalen. Op het dorpsplein staat de grote plataan die verantwoordelijk is voor de naam van de plaats. Bovenaan het dorp in de oude wijk staat de 17de eeuwse Agia Paraskevikerk die de voor het eiland zeer belangrijke icoon van Maria met kind bevat. Binnen de muren van het fort staat de 14de eeuwse Panagia tou Kastroukerk en er is een kerkelijk museum.

Vergroeid met de hoofdstad is de gezellig drukke havenplaats Agia Marina. Aan de mooie haven staat een fort, een vuurtoren en een gerestaureerde windmolen. Vanuit de haven vertrekken onder meer boten voor dagtochten naar de omliggende eilanden zoals Patmos en het kleine Lipsi.

Ook bijna vast aan de hoofdstad, maar dan eronder, ligt Panteli, ooit een piepklein vissersplaatsje, maar nu een badplaats die net iets rustiger is dan Agia Marina aan de andere kant. Mooie stranden zijn er ook te vinden in de streek Vromolithos onder Panteli.

Lakki en omgeving

Door de Italiaanse invloed, Lakki werd gebouwd tijdens het interbellum toen de Italianen het eiland bezet hielden, ziet het stadje er met zijn niet allemaal even goed onderhouden neoklassieke gebouwen, brede lanen en mooie boulevards met Eucalyptusbomen heel anders uit dan de overige plaatsen op het eiland.

Lakki ligt ongeveer 4 km van de hoofdstad aan de zuidwestkust en is de belangrijkste havenplaats van het eiland. De grote baai die dezelfde naam als het stadje draagt, vormt een natuurlijke haven die wat weg heeft van een meer. Vandaar dat de Italianen het Porto Lago noemden en er hun marinebasis vestigden. Lakki is een mondaine plaats met alle voorzieningen en een gezellig nachtleven. Er is ook een strand.

Zo’n 7 km onder Lakki ligt Xerokampos aan een baai die ook die naam draagt. Hier bevindt zich een mooi zandstrand en op de heuvel bij Paleokastro er vlakbij zijn de resten van een oude stad gevonden uit de 4de eeuw v.Chr. Er bovenop is een fort gebouwd. Dichtbij de badplaats Xerokampos staat op een rots het schilderachtige Panagia Kavourathenakerkje, een van de mooiste kerkjes van het eiland.

De rest van het eiland

Alinda ligt ietsje boven Agia Marina aan de baai en is het toeristisch centrum van het eiland. Het ligt in een mooi landschap met pijn- en olijfbomen en heeft een prachtig zandstrand. Vlakbij, maar verborgen tussen de rotsen ligt het kleine idyllische strand van Kryfos dat alleen per bootje te bereiken is.

Helemaal in het noorden ligt Partheni. Hier bevindt zich ook het vliegveld. Vlakbij het vliegveld ligt de archeologische opgraving van een prehistorische nederzetting. Vermoedelijk bevindt zich hier ook de tempel van Artemis, de godin van de jacht en de belangrijkste godin van het eiland. De kerk van Agios Georgios uit de 10de eeuw die zich in de nabije omgeving bevindt, is waarschijnlijk gebouwd met stenen van de tempel. Bij Partheni ligt ook het mooie strand van Belefoutis. Erg mooie stranden zijn er aan de westkust bij de baai van Gourna. Ze heten het Drymonas en het Kokkalistrand.

Vlakbij Kokalli staat op een klein rotseilandje in het water de Agios Isidoroskerk. Bij rustig water is het via een smalle dijk te bereiken. De zonsondergang is hier een prachtig schouwspel.  

Musea op Leros

# In Merikia, vlakbij Lakki bevindt zich een oorlogsmuseum op een unieke locatie: de ondergrondse munitiedepots die door de Italianen werden gebouwd. De tentoonstelling gaat over wat er allemaal tijdens de Tweede Wereldoorlog is gebeurd op het eiland

# Het Folkloremuseum bevindt zich in de mooi gerestaureerde Belinitoren in de badplaats Alinda.

# Het Archeologisch Museum staat in Agia Marina.