Nationaal park Pyhä-Luosto

Vanaf weg-5 van Kemijärvi naar Sodankylä neemt u voor Pelkosenniemi de afslag links (weg 962) naar Pyhä-Luosto. Pyhä-Luosto is sinds 2005 de naam van dit nationaal park, een samenvoeging van het sinds 1938 beschermde nationaal park Pyhätunturi en het bosreservaat van Luosto. Het nieuwe nationale park is 142 km2 groot en het landschap is typisch voor Lapland: aan de voet van de bergen zijn uitgestrekte aapavenen en 300 jaar oude bossen, en boven de laagvlakte rijzen kale afgeronde toppen omhoog van de 22 km lange Pyhätunturi bergketen, de zuidelijkste van de tunturi's van Finland. Het nationale park is bekend vanwege zijn bijzondere geologische verschijnselen. Tijdens de ijstijden is het gebergte door het landijs en smeltwater afgebroken tot twaalf afzonderlijke toppen, die worden gescheiden door brede smeltwaterkloven. De beroemdste van die kloven is de 200 m diepe Isokurukloof, met heilige plaatsen uit de Saamicultuur. De toppen van de bergketen waren heilige offerplaatsen voor de Saami ('Pyhä-tunturi' betekent heilige berg), evenals de magische Isokurukloof. Tot de 17e eeuw vormde de Pyhätunturi de zuidgrens van Lapland, waar de Bos-Saami op rendieren jaagden en van de visvangst leefden. Finse kolonisten was het destijds niet toegestaan zich in Lapland te vestigen. Later, in de 18e eeuw, werden de Saami bekeerd en trokken Finse kolonisten verder Lapland in. Hier in de Isokurukloof werden de Saami gedoopt in de waterval achter in de kloof, die de toepasselijke naam Pyhäkasteenputous (waterval van het heilig doopsel) kreeg.

Pyhä

Lees meer

Bij het skigebied van Pyhä is het natuurinformatiecentrum gevestigd, waar een expositie 'van zeebed tot nationaal park' uitleg geeft over de geologie en natuur van het gebied. Verder hangt er regelmatig werk van lokale schilders en natuurfotografen. Helaas is het natuurgebied aan beide kanten ingeklemd door twee skigebieden, die met hun liften en toeristische voorzieningen enigszins afbreuk doen aan de grootse natuur van het gebied (diverse cafés en restaurants). In het gebied is een uitgebreid netwerk van wandelpaden tussen de vakantiedorpen Pyhä en Luosto. Populair is de tweedaagse route (35 km) over de bergkammen naar Luosto (met de bus terug). Maar u kunt ook kortere rondwandelingen maken of naar diverse toppen klimmen. De 435 m hoge Kultakero is minder interessant vanwege de rond de top aangelegde skiliften en zendmast. De naastgelegen 540 m hoge Noitatunturi is een uitdagender doel. Onderaan de Pyhätunturi vindt u de kapel van het noorderlicht, Kairosmaja, de eerste toeristenkerk van Lapland, die in 1986 is ge-bouwd voor de vele toeristen in de Pyhä-Luosto skigebieden. Naast de kapel kunt u koffie drinken in het sfeervolle Kappeli Kahvila ('s zomers 7-21 uur). Onderaan het berggebied ligt het fraaie meer Pyhäjärvi. De blokhut 'Ukonhattu', een voormalig houthakkersverblijf aan de rand van het meer, is de uitvalsbasis van de Nederlandse reisorganisatie Scandinavian Wintersports. Zij organiseren van hieruit diverse zomerse en winterse activiteiten, onder andere naar het nationale park Pyhä-Luosto.

Luosto

Op weg naar Luosto passeert u de Lampivaara Amethystmijn, Korpinkutsu (Ravenschreeuw), de enige werkzame mijn van dit type die toegankelijk is voor bezoekers. De mijn is open zolang het niet vriest, en bereikbaar over een 3 km lang wandelpad. In de mijn krijgt u een rondleiding en kunt u graven naar uw persoonlijke gelukssteentje. Wintersportplaats Luosto is het eindpunt van de wandeling vanuit Pyhä, en 's?zomers interessant voor mountainbikers, die er een aantal mooie routes vinden over boswegen en bergpaden. De Luoston Rinki is een (ook in het Nederlands) beschreven ca. 150 km lange autotour die u langs de bezienswaardigheden in de wijde omgeving voert (o.a. langs Luosto, Aska, Sodankylä, Suvanto).

Suvanto

Liefhebbers van oude dorpjes mogen het museumdorp Suvanto niet overslaan (ten noorden van Pyhä neemt u de weg naar Pelko-siennemi en de afslag naar Suvanto). Het is het enige dorp in Lapland dat in de oorlog door de Duitsers niet werd platgebrand. Waarschijnlijk is het vanwege de afgelegen ligging over het hoofd gezien; 52 huizen en een school zijn hier bewaard gebleven. Het dorp is een goed voorbeeld van de Noord-Finse houtarchitectuur. Veel huizen zijn meer dan een eeuw oud, en het dorp is vrijwel geheel in originele staat onderhouden. U kunt een kleine expositie bekijken in de oude dorpsschool, en er is een boerderij met galerie annex café (Mettiäisen Kelomökit, 9016-854112; ook accommodatie en huisjes).