De plaats werd in 1720 gesticht in een bosrijk gebied op beide oevers van de Karasjokrivier, en de eerste jaren betaalden de inwoners er belasting aan Noorwegen, Zweden en Rusland. In 1807 liet de koning er een kerk bouwen op de zuidoever van de Karasjokrivier. De fraaie houten kerk is het enige gebouw dat de Tweede Wereldoorlog overleefde. In 1972 werd er een nieuwe kerk op de andere oever bijgebouwd. Karasjok is een moderne plaats met 2900 inwoners, waarvan maar liefst 85% van Sami-afkomst is. Karasjok is dan ook de Sa-mi-hoofdstad van Sapmi (Lapland) en heeft een Samiparlement (dat een raadgevende functie heeft aan het Noorse parlement) en bibliotheek met de grootste collectie literatuur over de Samicultuur. Verder heeft Karasjok een krant in het Sami, en een Sami ra-dio-omroep. Aan de noordkant van de Karasjokrivier liggen naast het Samiparlement nog twee belangrijke musea over de Sami cultuur: de Samiske Sammlinger, en het meer commerciële Sápmi Park met multimediapresentaties en een nagebouwd zomerkamp.

Bezienswaardigheden Karasjok

Samiske Sammlinger Het kleine maar mooie en moderne nationale museum over de Samische cultuur (let op: het ligt net ten noorden van het Sápmi park). Het museum is zeer informatief; een Engelstalige brochure geeft uitleg bij de verschillende objecten. Naast een afdeling over de geschiedenis en cultuur van de Sami, is er hedendaagse kunst van lokale Sami kunstenaars (er zijn bovendien plannen voor een eigen kunstafdeling), en kunt u op de benedenverdieping een korte diapresentatie over de rendiertrek (in de huidige tijd) bijwonen.

Buiten het museum is een openluchtafdeling met enkele gebouwen (zonder verdere toelichting) en ligt er op het terrein achter het museum een netwerk van prehistorische rendiervalkuilen uit de periode van 2900 tot 800 v. Chr. Sami culture park, Sápmi Dit nieuwe themapark rond het Rica hotel is de trots van Karasjok. Het is commercieel opgezet, gericht op het grote publiek, en nogal ‘touringcar bezocht’, maar geschikt als aanvulling op het museum Samiske Sammlinger. De exposities van Sápmi zijn gericht zijn op het ervaren van de Samicultuur en geschiedenis. Ondanks de nogal hoge entreeprijs is de multimediapresentatie van 30 min. over de cultuur en mythologie van de Samen indrukwekkend. Filosofische overpeinzingen doen je stilstaan bij de Samencultuur toen en nu, bij zaken zoals het ontstaan van aarde, en het hart van het rendier als symbool voor de hartenklop van het universum.

In het centrum is verder een Tourist Office, een souvenirwinkel en café, en buiten is een Sami-zomerkamp nagebouwd, evenals een vroeger winterkamp, met rendieren, handwerkproducten, en allerlei typen gebouwen, die door Samikunstenaar Jon Ole Andersen zijn gebouwd op de oorspronkelijke Samiwijze. Aan te raden is een bezoekje aan restaurant Storgammen, dat is gebouwd in de vorm van een grote Gamme of Samihut van gebogen boomstammen, berkenbast en turf.

Heerlijk gezeten op zachte rendiervellen rond het haardvuur kunt u proeven van traditionele gerechten (prijzig maar sfeervol). Sámediggi – Sametinget (Samische Parlement) Aan de rand van het dorp, aan de weg naar Kautokeino staat het moderne Samische Parlement, dat in 2000 door de Noorse koning Halald V werd geopend. Architect Stein Halvorsen ontwierp het halfronde gebouw van glas, hout en staal, met een raadszaal in de vorm van een Sami lavvu (tent). Het gebouw won diverse prijzen voor moderne architectuur en is op werkdagen te bezichtigen. Gelijktijdig met de Noorse verkiezingen worden sinds 1989 iedere vier jaar de 43 leden van het Samische Parlement gekozen. Het parlement heeft een raadgevende functie naar het Noorse parlement, en behartigt de belangen van de Sami op het gebied van cultuur, taal en educatie.

Øvre Anárjokka Nationaal Park

Ten zuiden van Karasjok ligt in de zuidhoek van de Finnmarksvidda het Øvre Anárjokka nationaal park, samen met het aangrenzende Finse Lemmenjoki nationaal park een van de meest afgelegen wildernisgebieden van Lapland. Øvre Anárjokka is qua grootte het tweede nationale park van Noorwegen (na de Hardangervidda), en zeker het eenzaamste. Er loopt geen weg door dit 1390 km2 grote gebied; het dichtst bij komt weg 92 langs de Noors-Finse grens. Het gebied maakt deel uit van de golvende Finnmarksvidda, en bestaat uit enkele met meren bezaaide plateaus. In deze wildernis van berkenbos en toendra leven de vier grote Scandinavische roofdieren beer, wolf, lynx en veelvraat. Omdat er geen paden of hutten zijn aangelegd blijft een bezoek voorbehouden aan de ware avonturier.

Lakselv en de Porsangerfjord

Het plaatsje Lakselv ligt in een gebied met een vrij mild klimaat aan het hoofd van de grote Porsangerfjord. Het plaatsje heeft ongeveer 3000 inwoners, maar de gemeente Porsanger omvat een veel groter gebied rondom de gelijknamige fjord. Porsanger is in cultureel opzicht een interessante gemeente; het is de enige Noorse gemeente die officieel drietalig is (Fins, Samisch en Noors). Gezien zijn strategische ligging aan de routes Alta-Kirkenes en Inari-Noordkaap groeide Lakselv uit tot verkeersknooppunt, met een charter- en vrachtvliegveld, winkels, enkele hotels en campings (toeristische informatie: 978460701, www.visitarcticnorway.no). Lakselv ligt aan de noordoostkant van de Finnmarksvidda en is een geschikt uitgangspunt voor wandelingen over deze hoogvlakte (o.a. in het Stabbursdalen nationaal park). De Porsangerfjord is de op drie na langste fjord van Noorwegen en heeft een interessante kust met tientallen rotseilandjes en een grote rijkdom aan vogels.

De trollen van Trollholmsundet

Vijftien km ten noorden van Stabbursnes kunt u een afslag nemen naar Kolvik, en vanaf het eind van de weg een voetpad nemen langs de fjord naar een natuurverschijnsel dat de fantasie prikkelt. In het witte dolomietgesteente zijn de afgelopen eeuwen door golferosie bizarre rotsformaties en pilaren gevormd, waarin u al snel trollen en andere wezens kunt herkennen. Trollen, moet u weten, leven ’s?nachts en moeten zich ’s?ochtends vroeg verbergen zodra de zon opkomt. Volgens een oude Lapse legende probeerde een groep trollen de fjord over te steken, maar waren ze veel te laat. Ze waren nog op de oever toen ze door de opkomende zon werden verrast en veranderden in steen. Ze staan er nu nog.

Stabbursdalen Nationaal Park

Het Stabbursdalen nationaal park werd in 1970 opgericht om het noordelijkste dennenbos te beschermen, dat groeit op de oevers van de Stabburselva. Het park is 747 km2 groot en is een mix van diverse typen landschappen die in Finnmark voorkomen: barre bergtoppen, plateaus, smalle ravijnen met berkenbos, watervallen en meertjes en beschutte dalen met de oude dennenbossen. Het gebied vormt met zijn prachtige bossen een kleine oase in het verder kale toendralandschap van de Finnmarksvidda. In het gebied zijn bomen aangetroffen met een leeftijd van 500 jaar. Een eindje buiten het park, langs de hoofdweg E6 ligt het parkinformatiecentrum en het Stabbursnes naturhus (natuurmuseum). U kunt er een film kijken over de natuur van Finnmark en krijgt er een goed overzicht van alle ecosystemen en hun flora en fauna (kusten, fjorden, rivieren, bergen, vidda).

Het kleine museum zit boordevol informatie en telt ongeveer 200 verschillende items. Op verzoek krijgt u een verklarende tekst in het Engels (Stabbursnes naturhus, www.museumsnett.no/stabbursnes, entree NOK 50). Tegenover het museum ligt een aangename camping, met hytter en een restaurant. De camping en het informatiecentrum zijn een goed uitgangspunt voor wandelingen door het natuurgebied. Maar voor enkele korte wandelingen rijdt u beter eerst een paar km verder naar een parkeerplaats aan de rand van het nationale park, waar twee mooie gemarkeerde wandelingen starten.