Noord-Noorwegen

Swipe

Senja

Senja-zuidkust

Senja is het op een na grootste eiland van Noorwegen, en wordt ook wel ‘Klein Noorwegen’ genoemd, omdat het een afspiegeling zou zijn van het hele land. Deze typering is overdreven, maar de verscheidenheid aan landschappen is groot, evenals het contrast tussen de glooiende oostzijde met bossen en landbouwgrond en de ruige westkust met hoge rotskusten en levendige vissersdorpjes. We kunnen Senja beter vergelijken met de Lofoten, vanwege de spitse bergen en diepe fjorden aan de westkust. Het prachtige Senja kent (nog) relatief weinig buitenlandse bezoekers, zeker omdat het in de meeste reisgidsen niet wordt beschreven. Dit is de laatste jaren wel veranderd, sinds een nieuwe veerverbinding met Kvaløy (naar Tromsø) is geopend en nieuwe tunnels en wegen een doorgaande route langs de noordkust mogelijk hebben gemaakt. Zo is nu een prachtige nieuwe toeristische ‘Walvisroute’ te rijden vanaf de Vesterålen (veerboot Andenes-Gryllefjord; of de E86 vanuit Bardufoss), langs de noordkust van Senja naar Kvaløy (veerboot Botnhamn-Brensholmen; alleen ’s?zomers) en Tromsø. Neem Senja beslist in uw reisplannen op!

Finnsnes

Op de route vanaf het vasteland naar Senja komt u eerst door de plaats Finnsnes, dat met 35.000 inwoners in 2000 de status van stad kreeg. Het is handig om in Finnsnes inkopen te doen, te internetten, benzine te tanken of geld op te nemen (op Senja zijn al deze mogelijkheden beperkt). Na de in 1972 gebouwde Gisundbrug rijdt u bij Silsand Senja binnen. Hier kunt u eerst linksaf langs weg 860 Senja’s zuidkust verkennen, alvorens u naar Senja’s noordkust rijdt. Camping Tranøybotn (met restaurant en sauna) aan de gelijknamige baai is een goed uitgangspunt voor een autotocht naar de slaperige vissersdorpjes aan de zuidwestpunt van het eiland en een wandeltocht naar het Anderdalen nationaal park.

Anderdalen nationaal park

Een 125 km2 groot stuk kust- en bergnatuur van zuidelijk Senja is sinds 1970 beschermd als nationaal park. Het bestaat uit een door steile bergen omgeven vallei, met meertjes, rivieren, moerasgebieden en prachtige bossen van dennen en berken. Op sommige plekken zijn de dennenbomen, die hier laag zijn gebleven vanwege het ruige zeeklimaat, meer dan 500 jaar oud. De flora is vrij arm, maar in de moerasgebieden groeien enkele zeldzame planten, waaronder gevlekte orchis, koraalwortel en spookorchis. Wie de hoge bergen in het park beklimt kijkt vanaf de toppen uit op de oceaan en de steile fjorden aan de westkant. In het nationale park is een mooie wandelroute uitgezet vanaf Tranøybotn naar het Åndervatnet in het midden van het park. De rest van het gebied is het domein van de ervaren trekker, die genoeg heeft aan enkele markeringen en vage paadjes. Een moeilijke, 80 km lange wandelroute over het hele eiland, doorkruist ook het Anderdalen nationaal park. Deze Senja-doorsteek begint bij het Rødsandvatnet in het zuidwesten en loopt tot het Bukkedalen aan de noordoostkant van Senja. Onderweg kan slechts een keer in de eenvoudige aarden hut aan het Åndervatnet worden overnacht; neem daarom tent en eten voor 4 tot 5 dagen mee. Wie deze tocht of andere wandelingen op Senja wil maken doet er goed aan de ‘Turkart Senja’ aan te schaffen, een goede detailkaart van het hele eiland.

Als u weg 860 naar het westen verder rijdt volgt u de baai van Tranøybotn. Tijdens eb is in de baai een grote hoeveelheid zwerfkeien te zien, die hier na de ijstijd door afsmeltende gletsjers zijn achtergelaten. Een eindje uit de kust ligt het eilandje Tranøy met een withouten kerkje uit de 18e eeuw. Het kerkje is vanaf Senja niet te zien, en om het te bekijken kunt u een roeiboot of motorbootje huren op camping Tranøybotn of bij Skatvik. Verder langs de zuidkust ligt het dorp Stonglandet, waar kleding uit zeehondenhuiden wordt gemaakt. Aan het eind van de weg ligt het vissershaventje Skrolsvik. De oude gebouwen van de handelspost uit 1870 en de visverwerkingsfabriek zijn nu ingericht als klein museum over de vangst van heilbot (kveite). Heilbot en de visserij op heilbot heeft een lange traditie op Senja. De grote vreemdsoortige platvissen zijn altijd omgeven met sagen en fantastische verhalen. Het museum vertelt over de visvangst en de sagen over de heilbot. Bij het museum hoort een klein aquarium, zodat u de heilbot ook levend kan aanschouwen. Tegenover het museum ligt de winkel van de oude handelspost, met interieur uit 1920. De winkel is nu een klein museum (Gammelbutik), waar u kunt zien welke producten men hier vroeger kon kopen. Een van die lokale specialiteiten is Kveitrekling, gedroogde heilbot. Op de kaap ten zuiden van het haventje liggen de resten van een groot fort uit 1941, een onderdeel van de Duitse kustverdedigingswerken langs de Noord-Noorse kust. Daarna bleef het fort tot 1989 dienen als onderdeel van de Noorse kustverdediging. Tegenwoordig is er een expositie over de oorlog en het naoorlogse gebruik van het fort. De winkel, het heilbotmuseum en het fort behoren alle drie aan het Sør-Senja Museum, en hebben verschillende openingstijden.

Senja-noordkust

Wanneer u vanuit Finnsnes naar Senja’s spectaculaire noordkust wilt rijden neemt u weg 86 dwars over het eiland. Halverwege kunt u de afslag nemen het Kaperdalen in. Na 1 km passeert u een klein Sami openluchtmuseum, met schuren en twee plaggenhutten, die tot 1960 bewoond waren. Helaas is het museumpje beperkt geopend, maar u kunt er gerust rondstruinen. De kust-Sami gebruikten al vele eeuwen Senja als jacht- en visgebied, en de Lulesamen uit Zweden zochten ’s?zomers met hun rendierkudden de kust van Senja op. Vanaf de 17e eeuw heeft zich een kleine groep Sami permanent op het eiland gevestigd.

Langs Senja’s noordkust loopt vanaf Gryllefjord tot Botnhamn sinds 2006 een doorgaande weg. Deze kustweg is mogelijk gemaakt door de bouw van drie lange tunnels door de loodrechte bergen langs de fjorden. De plaatsjes langs de noordkust worden hier van west naar oost beschreven.

Gryllefjord ligt aan het eind van weg 86 aan een sombere ingesloten fjord, waar hoge rotswanden de zon een groot deel van het jaar aan het oog onttrekken. Het kleine vissersdorp bestaat uit 3 parallelle straten. Het dorp bezit een opvallend grote supermarkt, een Tourist Office, uitgebreide bibliotheek (die in de lange winter veel gebruikt wordt), een benzinepomp en het sfeervolle Ausa Kafé, dat tevens dienst doet als restaurant en buurthuis. Twee maal per dag is er iets meer leven in de brouwerij wanneer de veerboot uit Andenes aankomt. Na een grote bocht om de smalle en diepe Gryllefjord klimt de weg over een pas om de baai van Ballesvika te bereiken. Op een landtong langs een schitterende baai ligt de kleine vissershaven Hamn.

Hamn betekent haven, en was vanaf 1881 een handelspost en vissersdorp. Koopman Adolf Lund bouwde hier een levendige handelspost met viswerf, pier, winkel, pakhuizen, bakkerij, levertraanfabriek, vissershutten en een postkantoor. Eind 19e eeuw leefden er 650 mensen in Hamn, tegenover 10 nu! Een aantal van de historische gebouwen staat er nog en doet dienst als hotel-restaurant. Helaas verwoestte een brand in 2005 het hoofdgebouw, maar na een restauratie is het in 2008 heropend en uitgebreid met moderne appartementen en zeehuizen. De baai van Hamn bestaat uit tientallen kleine eilandjes, gescheiden door blauwgroen water en prachtige koraalstrandjes. Het is een prachtig gebied voor boottochtjes en zeekajaktrips. Houd er rekening mee dat een groot deel een beschermd natuurreservaat is, en in het broedseizoen niet toegankelijk is.

Senja Trollet

Je kunt je goed voorstellen dat op het ruige en vaak sombere Senja veel verhalen over trollen de ronde doen, maar zo’n lelijke en reusachtige trol als 4 km verder bij Finnsæter had je hier niet verwacht. Om het Guiness book of records te halen bouwde Leif Rubach jarenlang aan zijn ‘Bosfee- en Trolpark’ en bouwde hij met 125.000 kg materiaal de Senja Trollet, ’s?werelds grootste trol. In de buik van de trol is als attractie voor jong en oud van alles over elfjes, trollen en sprookjes te beleven. Ernaast is een souvenirwinkel annex restaurant. In 2009 was ook Leif Rubachs volgende project gereed, de bouw van ’s?werelds grootste vrouwtjestrol die de eenzame Trol van Senja zal vergezellen. Het geheel doet erg kitscherig aan, maar over smaak valt niet te twisten…

Vlak voor Skaland (winkel!) is een tunnel aangelegd van Senja’s meest wilde bergmassieven naar de Ersfjord, een van de mooiste plekjes van Senja. De bocht van kaap Tungeneset met het uitzicht op de rotsnaalden Okshornan is het meest gefotografeerde punt van Senja. Aan een schitterend zandstrand ligt even verder het dorpje Ersfjord, vroeger het einde van de wereld, maar tegenwoordig door nog een tunnel verbonden met de volgende baai. Wandelaars kunnen nog altijd de twee tunnels mijden door het prachtige pad van Bergsbotn bovenover de 600 m hoge fjell naar Mefjord te lopen. In de volgende indrukwekkende fjord, de Mefjord, verzamelden zich vanaf eind 19e eeuw iedere winter enkele honderden vissersboten, met 700 tot 1000 mannen, om gezamenlijk op visvangst te gaan naar haring.

Mefjordvær is nog steeds een sfeervol vissersdorp met bedrijvigheid in de vissershaven en bij de moderne visfabrieken. Hotel Mefjord Brygge is de ‘place to be’, met een uitstekend restaurant waar de visserij als thema ver is doorgevoerd. Zelfs een hele sloep heeft men het restaurant in weten te krijgen. Wie niet opziet tegen een zeer steil pad en eenvoudig rotsklimmen, kan vanaf Mefjordbotn omhoog klauteren naar de 945 m hoge Breitind, de hoogste en een van de meest spitse bergen van Senja. Vlak voor de veerhaven van Botnhamn kunt u links de zijweg nemen naar Husøy in de Øyfjord, een van de laatste fjorden van Senja’s noordkust.

Husøy

Husøy is een curiositeit op Senja, een klein eilandje midden in de steile fjord van 1 km bij 500 m. Het eilandje is volgebouwd met zo´n 100 huizen. U bereikt het eiland over een dam vanaf de vissershaven aan de vaste wal. Het dorp doet gezellig aan, midden tussen Senja’s ongenaakbare natuur. Maar dat het hier ’s?winters flink kan stormen blijkt uit het feit dat de daken van sommige huizen met kabels extra zijn verankerd in de grond. Boven op het eilandje ligt aan het eind de straat café Skarvsteinen (niet te missen), met mooi uitzicht over de historische visgronden van de Øyfjord. Een huiselijk café met heerlijke zelfgebakken taart! Het café biedt ook onderdak en doet tevens dienst als dorpshuis.

Het contrast tussen de noordkust en het plaatsje Botnhamn aan de oostkant van Senja is groot. Het dorp ligt aan een beschutte groene baai, en is het uitgangspunt voor de veerboot naar Brensholmen op Kvaløy, op de route naar Tromsø.

10 prachtige bestemmingen in Senja en Noorwegen