Ålesund kent een bewogen geschiedenis. Haar vrijwel volledig houten binnenstad werd op 23 januari 1904 door een enorme brand verwoest. Als door een wonder kwam er tijdens de 16 uur durende brand slechts 1 persoon om, maar raakten 10.000 mensen dakloos en gingen 850 huizen in vlammen op. Op een foto in het museum staat slechts een huis overeind in een zee van verkoolde resten. Volgens de verhalen woonde in dat huis een zeer gelovige man, die weigerde zijn huis te verlaten en wonderlijk genoeg gespaard is gebleven. De bewoners bouwden de stad weer op tussen 1904 en 1907, met steun uit heel Noorwegen en vanuit het buitenland. Zo stuurde de Duitse keizer Wilhelm II veel geld en timmerlieden. Vijftig jonge Noorse architecten ontwierpen de stad grotendeels in steen, in de destijds populaire Jugendstil of Art Nouveau. Sindsdien maakt Ålesund naam als Jugendstilstad en doet het enigszins Duits aan met zijn vele stenen huizen met decoraties en torentjes. Het is een aangename compacte stad met een gezellig centrum aan de haven met terrassen en kleurige houten pakhuizen.

Bezienswaardigheden Ålesund

Toeristische informatie, Skateflukaia (aan de haven), Ålesund-Sunnmøre Turistforening, Kaiser Wilhelmsgate 22.

Begin een bezoek aan Ålesund bij voerkeur met een klim over een trap met 418 treden naar de heuvel Aksla en het uitzichtpunt Fjellstua voor een magnifiek uitzicht op de stad. Wie sportief is klimt vanuit het centrum onderaan de heuvel vanaf de Lilhauggata omhoog, maar men kan ook per auto of het toeristentreintje omhoog rijden. Het uitzicht vanaf restaurant Fjellstua overtreft dat vanaf de berg Fløyen boven Bergen. De meeste bezienswaardigheden van Ålesund liggen in het centrum rond de haven aan de Brosund. Enkele oude pakhuizen en de mooiste Jugendstilhuizen liggen aan de Kongensgata, Apotekergata en Giskegata. De Ålesundkerk uit 1909 is een combinatie van oude Noorse architectuur en nieuwe inzichten.

Geïnteresseerden in Jugendstil kunnen een kijkje nemen in het Jugendstil Senteret. In een rijk gedecoreerd Jugendstilpand (oude apothekerswoning) worden sinds 2003 diverse facetten van de Jugendstil, de geschiedenis van de stadsbrand en de wederopbouw verteld. Art Nouveau-objecten, interieurs en wisselende tentoonstellingen. De multimedia ‘tijdmachine’ die u terugvoert naar de brand is minder geslaagd.

Het naastgelegen kunstmuseum KUBE voor kunst en design werd in 2005 geopend maar stelt teleur. Experimentele kunst overheerst. Alleen een kleine kelderzaal toont enkele belangrijke landschapsschilderijen van Noorse schilders uit de 19e eeuw. De tien schilderijen met thema’s uit Møre og Romsdal zijn prachtige voorbeelden van de Noorse romantische school van schilders.

Het Ålesund Museum gaat dieper in op de geschiedenis van de stad, de brand en de ontwikkeling als havenstad.

Het Fiskerimuseum (Visserijmuseum) in een gerestaureerd pakhuis aan de noordwestkant van de haven toont meer over de geschiedenis van de visserij en de zeevaart.

Buiten het centrum liggen nog twee bezienswaardigheden. Helemaal aan het westelijke einde van Ålesund ligt op een mooie plek in het Atlantershavparken het Ålesund Akvarium met inspirerend uitzicht op zee. Diverse grote bassins met vissen geven een goed beeld van het leven in de diverse ecosystemen rond Ålesund, de fjorden, de kust en de zee. Met duikshow, zelf vissen voeren en pinguïns; leuk voor kinderen. Vanuit Hessa, in de buurt van het aquarium kan men de berg Sukkertoppen (‘suikerbrood’) beklimmen (steil pad, 1 ½ uur). Net buiten Ålesund ligt aan de fjord het Borgundknarren museum (onderdeel van het Sunnmøre museum), een openluchtmuseum over de kustcultuur met een uitgebreide verzameling huizen en historische boten uit de streek. Pronkstuk is het Vikingschip Borgundknarr, een gereconstrueerd Vikingschip, dat in 1962 in Volda werd gebouwd naar een ontwerp van een Deens schip. De zogenaamde Knarr was duizend jaar geleden het belangrijkste type handels- en vrachtschip van de Vikingen. ’s Zomers op woensdagen kan men meevaren met de Borgundknarr.

Bootexcursies vanuit Ålesund

Vanuit Ålesund kan men diverse boot- en busexcursies maken. Erg leuk is de 2 uur durende bootexcursie met de m/s Kaiser Wilhelm door de haven en langs de eilandjes rond Ålesund (inclusief een stop bij de Devold wolfabriek). Een andere interessante dagexcursie van 10 uur is de ‘Fjord Majestic’ tour met de catamaran MS Fjord door de Hjørundfjord naar Leknes. Per bus gaat het verder langs het beroemde Hotel Union in Øye naar Hellesylt en per boot over de beroemde Geiranger- fjord, en per bus via de Trollstigenweg en Åndelsnes terug.